(1499-1569)
– urodził się w Hiszpanii w miejscowości Almodóvar del Campo; jego ojciec byl prawdopodobnie Żydem. Studiował prawo na uniwersytecie w Salamance, zaś na na uniwersytecie w Alcal filozofię i teologię (był jednym z najlepszych uczniów znanego teologa Soto). Po otrzymaniu święceń kapłańskich (1520) postanowił udać się z misją do Ameryki, jednak zatrzymano go w diecezji sewilskiej. Dał się poznać jako doskonały misjonarz i kaznodzieja ludowy; był także niestrudzonym spowiednikiem. Znano jego umiłowanie życia nad wyraz skromnego i pełnego poświęcenia dla bliźnich. Kilka z kazań J. wzbudziło podejrzenia o herezję i przyszły święty spędził jakiś czas w więzieniu, z mocy postanowienia inkwizycji. Ponieważ znano go doskonale, oficjum uwolniło J. z zarzutu bez jakichkolwiek przesłuchań. Po opuszczeniu więzienia działał w Granadzie (wg tradycji tu właśnie swoim kazaniem dokonał nawrócenia św. ➞ Jana Bożego, a także przyspieszył decyzję św. ➞ Franciszka Borgiasza o wstąpieniu do Towarzystwa Jezusowego). J. założył w Andaluzji kilkanaście szkółek ludowych oraz trzy wyższe kolegia, gdzie nauczano teologii i dogmatyki. Jedna z tych szkół, w Baeza, niedługo zyskała status uniwersytetu. Wśród jego uczniów – pośrednich i bezpośrednich – byli m.in. św. ➞ Jan Boży, św. ➞ Teresa (Większa), św. ➞ Ignacy Loyola, św. ➞ Franciszek Borgiasz, św. ➞ Jan de Ribera, św. ➞ Franciszek Salezy i św. ➞ Alfons Liguori. Zmarł 10 maja w Montilla koło Kordoby; spoczywa w tamtejszym kościele jezuitów. Beatyfikował go papież Leon XIII w roku 1894, zaś kanonizował papież Paweł VI (1970). W 1946 został uznany za patrona Andaluzji, później całego diecezjalnego kleru Hiszpanii (1952). Pozostawił po sobie pisma, z których najważniejsze są Dwa memoriały do Soboru Trydenckiego, Konferencje duchowe i Kazania; cenny jest także zbiór dwóch tysięcy listów świętego. J. był apostołem częstej komunii świętej. W Polsce jego kult jest nieznany. Wspominany 10 maja.