król duński, (ok. 1040-86)
– jeden z nielicznych monarchów w katolickiej hagiografii. Był synem Swena III Estridsena, którego stryj Kanut Wielki (1018-35) panował w Danii, Norwegii i Anglii. Kanut Wielki położył wielkie zasługi w dziele chrystianizacji Półwyspu Jutlandzkiego i pobliskich wysp. Tron duński odziedziczył w roku 1080, wcześniej brał udział m.in. w wyprawach wojennych przeciw Anglikom i Prusom. Po śmierci ojca jako pierwszy na tronie zasiadł brat K., Harald. Wtedy K. musiał opuścić na jakiś czas kraj. Wrócił dopiero po śmierci brata i objął tron. Panowanie rozpoczął od uwolnienia kraju od najeźdźców. Następnie rozpoczął wprowadzać pokój i porządek poprzez reformy systemu monetarnego, prawodawstwa i wzmocnienie władzy królewskiej kosztem duńskich panów. Jednym z elementów tego procesu miało być również, w opinii króla, wprowadzanie reformy papieża św. ➞ Grzegorza VII. K. kładł nacisk na zachowywanie przykazań, rozszerzanie struktur kościelnych oraz niezwłoczne uiszczanie dziesięcin. Biskupów oraz niższy kler wyjął spod jurysdykcji świeckiej. Wspaniale rozkwitały katedry w Odensee, Lundzie, Dalby, Viborgu i Roskildzie. Tak otwarcie prokościelna polityka króla sprawiła, że w roku 1085 wybuchł bunt przeciw K., wzniecony przez duńskich możnowładców. Buntowników poparła też duża część chłopów. Jednym z powodów była właśnie wysokość opłat kościelnych. Buntownicy – zgromadzeni na statkach stojących w Limfordzie, gotujących się do wyprawy przeciw Anglii – wysłali do króla, przebywającego wówczas w Szlezwiku, poselstwo z ultimatum, w którym żądali wycofania się z przywilejów dla Kościoła. K. jednak uwięził posłów, wśród których znajdował się jego brat, Olaf. Wówczas powstanie rozszerzyło się na całą Jutlandię. Król, osaczony z kilku stron jednocześnie, musiał najpierw ustąpić ze Szlezwiku, a potem schronił się w Odense. Wojsko odstąpiło od swego władcy, a K. z bratem, Benedyktem, i kilkunastoma najwierniejszymi drużynnikami zabarykadował się w miejscowym kościele św. Albana. 10 lipca 1086 roku buntownicy wtargnęli do świątyni i zamordowali K. wraz z bratem. Śmierć K. uznano za męczeństwo w obronie praw Kościoła. Wkrótce Kościół otoczył grób K. wielką czcią, a wyrazem rozszerzającego się kultu były liczne świątynie budowane pod patronatem św. K. Kanonizacji dokonał papież Paschalis II w roku 1101. Przez długi czas K. wspomniano 19 stycznia, a w odnowionym kalendarzu liturgicznym pamiątkę wyznaczono na dies natalis.81 Kanut IV Wielki i jego żona Aelfgifu fundują krzyż w nowej katedrze w Winchester, rycina z „Liber vitae”, ok. 1030 r.