Reklama

KOLUMBAN STARSZY

(521-597)

– zasłynął głównie jako założyciel słynnego opactwa w Jonie (Irlandia). Urodził się ok. 521 roku w Garton. Jego ojcem był przywódca możnego klanu O’Neillów, najpotężniejszego wówczas na wyspie. Jego nauczycielem był Finnian, zwany Nauczycielem, opat w Clonard, a później bard Gemman. K. okazywał spory talent poetycki, niemniej zawsze marzył o drodze kapłańskiej. Zdarzyło się wszakże coś, co na pewien czas zmieniło jego plany, a raczej uczyniło ich realizację bardziej dramatyczną. Odwiedzając kiedyś Finniana ujrzał niezwykłej urody księgę, której natychmiast zapragnął, mimo że ówczesnym zwyczajem była solidnie przykuta do ściany łańcuchem. K. poprosił Finniana, by pozwolił mu ją skopiować, ale nauczyciel odmówił prośbie dawnego ucznia. K. nie potrafił pojąć, dlaczego odmówiono mu skopiowania ewangelii, więc nocą zakradał się do skryptorium i tam pracowicie kopiował foliał, nie bacząc na śluby posłuszeństwa. W końcu występek się wydał, ale K. odmówił oddania kopii. Wtedy poproszono o sąd w tej sprawie króla Diarmuida i ten wydał zdumiewający w swej prostocie wyrok: „Skoro każdej krowie należy się jej cielę – oba egzemplarze wrócą do Finniana”. K. pospieszył więc, rozgniewany, do siedziby swego klanu i poprosił ziomków, by pomścili niesprawiedliwość. O’Neillowie słynęli z gwałtowności, nic więc dziwnego, że efektem zemsty była wojna, w której poległo blisko trzy tysiące mężczyzn. Przerażony rozmiarem rzezi K. opuścił Irlandię, by osiąść na wyspie Jona – należącej do archipelagu Hybrydów, opodal wybrzeży szkockich. Tu założył w roku 563 słynne na całe Wyspy Brytyjskie opactwo, które stało się centrum religijnym Szkocji. Uczniowie K. odbywali z Jony liczne podróże apostolskie, głosząc ewangelię Szkotom i Piktom, a świątobliwe dzieła, jakich dokonał ich opat, wzbudzały ogromny szacunek w całym kraju. Był także obrońcą bardów – pieśniarzy sławiących waleczność Irlandyczków. Ich sława zaczęła rosnąć tak bardzo, że zaczynała zagrażać pozycji możnowładców, stąd też król postanowił ich wygnać z kraju. Do dziś w hagiografii K. nazywany jest Apostołem Szkocji. Zmarł w roku 597, a pamiątka przypada 9 czerwca.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama