(ok. 1061-1139)
– urodził się w Szwabii w rodzinie szlacheckiej. Kształcił się prawdopodobnie w Wilzburgu. Jako kleryk około 1080 roku przybył wraz ze swym bratem, Fryderykiem, do Polski w otoczeniu opata Henryka z Würzburga, który później został arcybiskupem gnieźnieńskim. Pobyt w Polsce wykorzystał na zaznajomienie się z językiem i miejscowymi obyczajami; w Gnieźnie kierował nawet szkołą katedralną. Był w Płocku, by pertraktować w sprawie małżeństwa księcia Władysława Hermana z Judytą Salijską, siostrą cesarza Henryka IV. Po ślubie został kapelanem i powiernikiem księżnej. W dziewięć lat później (1090) został wezwany do ojczyzny, by objąć funkcję kapelana i kanclerza cesarskiego, a także nadzorować budowę katedry w Spirze. W 1102 roku cesarz mianował go biskupem Bambergu. Tradycja powiada, że miał wejść do miasta boso i w szacie pokutnej – a rzecz nastąpiła na przełomie stycznia i lutego, w czasie siarczystych mrozów. Był zarówno doskonałym pasterzem, jak i administratorem. Popierał rozwój życia zakonnego przez fundowanie i wyposażanie klasztorów (erygował opactwa m.in. w Aldersbach, Heilsbronnie, Langheim), czym zasłużył sobie na miano Ojca Zakonów. Osadzał w nich cystersów i norbertanów, wprowadzając rygorystyczną dyscyplinę. Niechętnie mieszał się do spraw politycznych, a jeśli już miał się nimi zajmować, dążył do zgody i kompromisu. Przypisuje mu się niemałe zasługi w ustanowieniu konkordatu wormackiego, na mocy którego cesarz zrzekł się inwestytury (1122). Umiejętności dyplomatyczne i apostolska zapobiegliwość O. stały się głośne w Europie. W 1124 roku Bolesław Krzywousty, który od trzech lat władał już ziemiami pomorskimi aż po Szczecin, poprosił go o misje ewangelizacyjne na Pomorzu. Książę polski chciał, by misję taką prowadził ktoś doświadczony i roztropny, poprzednia bowiem próba chrystianizacji Pomorzan, podjęta przez przybyłego z Hiszpanii biskupa Bernarda, skończyła się fiaskiem. O. do pomocy przybrał sobie 20 doświadczonych kapłanów, wystarał się też o wojskową ochronę misji i wsparcie ze strony metropolity gnieźnieńskiego, Jakuba ze Żnina. Za patrona misji obrał sobie św. ➞ Wojciecha, przy którego grobie w Gnieźnie odprawił kilka mszy. Na początku czerwca 1124 roku wyruszył na Pomorze. Ewangelizował i chrzcił przez osiem miesięcy, przechodząc przez Stargard, Kamień, Wolin, Szczecin, Kołobrzeg, Białogard. W chrystianizacji pomagał mu książę pomorski, Warcisław, który uratował go z opresji, w jakiej znalazł się na wyspie Wolin, chcąc nawrócić jej mieszkańców, mocno trzymających się starosłowiańskich wierzeń. W sumie chrzest przyjęło wówczas 22 tysiące Pomorzan. Gdy O. powrócił do ojczyzny na tronie cesarskim zasiadał Lotar z Supplinburga, który zerwał pokój z Polską i najechał w 1127 roku Pomorze, skłaniając Warcisława do podporządkowania się cesarzowi – co ten uczynił tym chętniej, że od dawna zamierzał wypowiedzieć lenno Bolesławowi. Kościół na Pomorzu znalazł się w kleszczach polityki i niewiele brakowało, by dzieło O. legło w gruzach. Na dodatek Krzywousty nie zamierzał tolerować utraty tych ziem i szykował się do zbrojnego uderzenia na Pomorze. By nie dopuścić do nawrotu pogaństwa, biskup O. podjął kolejną misję na wschód. Założył 14 nowych placówek duszpasterskich, wyposażając je w sprzęt liturgiczny. Znalazł także kandydata na nowego biskupa wolińskiego – Wojciecha, kapelana Bolesława Krzywoustego. Co ważniejsze – O. doprowadził do odsunięcia widma wojny z Bolesławem, wysyłając niepokornego Warcisława do Gniezna z darami ofiarnymi i nakazując mu złożyć hołd władcy, co świadczy – wbrew opiniom niektórych historyków – że w swej działalności pozostał lojalny wobec Bolesława. O. zmarł 30 czerwca 1139 roku. Należy bez wątpienia do największych misjonarzy słowiańskiego Pomorza. Pochowany został w ulubionym opactwie Michelsberg pod Bambergiem. Po upływie zaledwie 50 lat papież Klemens III dokonał jego kanonizacji (1189). W Polsce ośrodkiem kultu świętego są Pyrzyce, gdzie znajduje się źródło, w którym podobno ochrzcił 7 tysięcy pogan. Wspomnienie – 1 lipca.30 Św. Otton z Bambergu, malowidło ścienne z 1130 r.