(ok. 1024-1111)
– pochodził z rodziny panów na Tonnere w Szampanii (Francja); jego rodzicami byli Teodoryk i Ermenengarda. Jako piętnastolatek został benedyktynem w Mortier la Cella; z czasem wybrano go tam na przeora, po czym został zaproszony na urząd opata w klasztorze św. Michała w Tonnere. Nowy opat starał się przywrócić w zakonie ducha dawnej obserwy, ale próby te spełzły na niczym i zniechęcony R. powrócił do Mortier la Cella. Mnisi z klasztoru w Aigult proponują mu, aby został ich przeorem, już wtedy jego imię jest znane szeroko. Wkrótce papież Urban II powierzył mu kierownictwo nad popierającymi reformę benedyktynami z Calon; ośrodek ten w przyszłości miał się stać początkiem odnowy wśród opactw benedyktyńskich i jednocześnie zalążkiem nowego zgromadzenia – cystersów. R. przyjmuje godność, ale malaryczny, wilgotny klimat tych okolic sprawia, że wraz z uczniami przenosi się do Molesmes w Burgundii. Tu mnisi własnymi siłami budują drewniane dormitorium i kapliczkę. Surowość obserwanckiej reguły zniechęca znaczną część mnichów do R., który, nie chcąc dopuścić do konfliktu i rozpadu rodziny, zabiera ze sobą dwudziestu najgorliwszych zakonników i przenosi się do Citeaux niedaleko Dijon w Burgundii. Tam 21 marca 1098 roku powstaje nowe opactwo i datę tę przyjmuje się powszechnie za moment założenia nowego zakonu. R. dokonał głębokiej odnowy w benedyktyńskiej rodzinie, a jego zasługi to nie tylko powrót do dawnego ideału życia monastycznego, nakreślonego przez św. ➞ Benedykta. Cystersi – biali mnisi (nazwa zgromadzenia pochodzi od nazwy macierzystego Citeaux) zaznaczyli się niezwykle na polu kultury i postępu cywilizacyjnego. Reformę zapoczątkowaną przez R. będzie kontynuował jego uczeń, św. ➞ Bernard z Clairvaux, o którym potomni powiedza, że to właśnie on jest twórcą cysterskiej społeczności. Jak widzimy – nie jest to sąd całkowicie słuszny. R. zmarł 17 kwietnia 1111 roku. W roku 1220 roku zakon cystersów wystąpił do papieża Honoriusza III o zatwierdzenie kultu. Papież dokonał tego w rok później. Wspomnienie R. przypada w dies natalis, tzn. 17 kwietnia.