(ok. 550-638)
– urodził się w Damaszku, stolicy Syrii, w arystokratycznej rodzinie. Tu zdobył wykształcenie filozoficzne, a następnie nauczał retoryki w miejscowej szkole. Ze względu na swą wiedzę otrzymał przydomek Mędrzec. Po jakimś czasie przeniósł się do Palestyny, gdzie w Betlejem rozpoczął życie mnisze. Przebywał w Nowej Ławrze i klasztorze św. ➞ Teodozego. Zaprzyjaźnił się tam z Janem Moschosem, autorem księgi Łąka duchowna. Towarzyszył mu w podróży do klasztorów egipskich i Rzymu (619), gdzie poznawał miejscowe reguły życia pustelniczego. W tym samym roku powrócił do Palestyny i ponownie osiadł w klasztorze św. Teodozego. Po śmierci Moschosa S. włączył się w ówczesne spory teologiczne, występując m.in. odważnie przeciw *monoteletyzmowi. Po śmierci św. ➞ Modesta w 634 roku wybrano go patriarchą Jerozolimy. „Wybitny kaznodzieja” i „niezłomny obrońca wiary” – to tylko niektóre z określeń, jakimi obdarzali go współcześni. Istotnie – S. bronił prawd wiary, występując m.in. przeciw patriarchom: Cyrusowi z Aleksandrii i Sergiuszowi z Konstantynopola, którzy sprzyjali monoteletom oraz sprzeciwiali się popierającemu Sergiusza cesarzowi. Uważa się, że dzięki zebranym przez S. argumentom, m.in kilkuset cytatom z Ojców Kościoła, synod laterański z roku 649 uznał naukę monoteletów za błędną (jej ostateczne potępienie przyniósł dopiero sobór w Konstantynopolu w 688 roku). S. zmarł 11 marca 638 roku, wkrótce po zajęciu jego stolicy patriarszej przez wyznawców islamu. Przed śmiercią kontaktował się jeszcze ze zdobywcami, m.in. kalifem Omarem, chcąc uchronić chrześcijan od prześladowań. Warto zwrócić uwagę na dorobek literacki S. Są w nim dzieła, których autorstwo przypisuje się mu jedynie z pewnym prawdopodobieństwem: Komentarz liturgiczny i redakcję Typikonu św. ➞ Saby (mógł się z nim zetknąć w klasztorze św. Teodozego). Około roku 634 S. napisał List synodalny skierowany do patriarchy Sergiusza, a wymierzony przeciw monoteletyzmowi. Kolejnym dziełem jest Florilegium – wspomniany zbiór cytatów z pism Ojców Kościoła. Wraz z Moschosem, S. napisał Żywot Jana Jałmużnika. Sam zaś jest autorem Pochwały męczenników Cyrusa i Jana – dzieła zwanego również Enkomion, zawierającego mowy i hymny poetyckie. Zachowało się także dwanaście homilii świętego. Wspomnienie S. umieszczono w Martyrologium w dies natalis.