(I w.)
– jak w przypadku wielu świętych pierwszych wieków chrześcijaństwa, fakty dotyczące życia T. zostały przesłonięte przez legendę. Jedynie bardzo dawny i szeroki kult świadczyć może o autentyczności tej postaci. Miała pochodzić z rodziny pogańskiej z okolic Ikonium w Azji Mniejszej. Zetknęła się ze św. ➞ Pawłem Apostołem w czasie jego pierwszej podróży misyjnej (45-49), co wpłynęło na jej nawrócenie (zerwała m.in. zaręczyny gdyż przyszły mąż był poganinem). Za swoją decyzję została skazana na spalenie żywcem, jednak – jak głosi legenda – ulewny deszcz ugasił ogień. Po złożeniu ślubu czystości obok innych niewiast towarzyszyła i posługiwała św. Pawłowi w podróżach misyjnych. Osiadła po jego śmierci w Antiochii, gdzie za przynależność do Kościoła została pojmana i rzucona na pożarcie dzikim zwierzętom, dlatego artyści przedstawiali ją zawsze w otoczeniu lwów. Uciekając przed nimi T., chcąc się ochrzcić, skoczyła do pobliskiej sadzawki i wówczas lwy odstąpiły od niej. Zmarła podobno w Seleucji, zdążywszy nawrócić swą matkę. Legenda powiada, że weszła w skałę, która się za nią zawarła na wieki (pewne analogie do żywota św. ➞ Barbary). Wartość tych legend podważał już św. ➞ Hieronim, pokpiwał z nich także Tertulian. W Rzymie znajdziemy dwa freski z III wieku z wyobrażeniem T.: na jednym z nich przedstawione są chwile jej domniemanego męczeństwa. W ciągu wieków do T. przylgnęło określenie „pierwszej męczennicy” choć nie jest to zgodne z prawdą (pierwszymi były niewiasty, które ginęły z rozkazu cesarza Nerona). Przechowane do dziś ślady kultu świętej są liczne i bardzo dawne, datowane nawet na czwarte stulecie. Pochodzą one z południowej Francji, Kaukazu i Egiptu. Na początku obecnego stulecia odkryto w Seleucji na wzgórzu Mariamlik (dzisiejsza Turcja) ruiny świątyni z IV wieku dedykowanej św. T. W Polsce jej imię jest dość dobrze znane; wprowadzono je m.in. do litanii za konających. Czczono ją jako orędowniczkę w czasach pożarów i epidemii. Pamiątka przypada 23 września.