Reklama

POJAZD

środek transportu lądowego poruszający się na kołach bądź płozach, gąsienicach, poduszce magnet.; najstarsze były p. zaprzęgowe, poruszane siłą zwierząt pociągowych, najczęściej koni (riksze siłą człowieka); wyróżnia się p. zaprzęgowe, reprezentacyjne (karoca, lando), wyjazdowe (kareta, powóz, wolant), podróżne (dormeza, dyliżans), komunikacji miejskiej (dorożka, omnibus), spacerowe (kabriolet, faeton), sportowe (breg, gig, sulky), kultowe (karawan, rydwan), gospodarskie (bryka, linijka, wóz gospodarski), specjalne (ambulansy medyczne, myśliwskie); współcześnie dominują p. mechaniczne (zwł. samochody). Najstarsze p. pochodzą z wykopalisk z ok. 6000 p.n.e., toczyły się na drewnianych walcach, ok. 3000 p.n.e. w Mezopotamii znano wozy o 2 pełnych kołach; ok. 2000 p.n.e. pojawiło się koło szprychowe; pierwsze zawieszenie nadwozia zastosowano w Tracji w III w. n.e., a od XVII w. pojazd zawieszano na stosowanych do dziś resorach piórowych; od pocz. XX w. p. zaprzęgowe zostają wyparte przez samochody i inne p. mechaniczne. Na ziemiach polskich 1556 powstał w Pabianicach cech powoźników; 1784 w Warszawie - cech fiakrów; wiele rodzajów p. (w tym konstrukcje rodzime: bryczka, brożek, kolebka, kolaska, linijka) produkowały w XVIII w. i później liczne manufaktury (m.in. Tyzenhaus w Grodnie, Kraus, Sperl i Dangel w Warszawie, Plater w Krasławiu); XIX w. przyniósł rozwój komunikacji omnibusowej w miastach ("steinkellerki" - od spółki P. Steinkellera, która prowadziła linie obsługiwane przez produkowane u siebie omnibusy).

Reklama

Powiązane hasła:

RIKSZA, CC, RATRAK

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama