narzędzie pomiarowe odtwarzające z dużą dokładnością i niezmiennie, jedną lub kilka znanych wartości danej wielkości fiz. (np. masa, odległość między dwoma punktami na płaszczyźnie, objętość); wyróżnia się w.m. jednomiarowe (odważnik, płytka wzorcowa), odtwarzające tylko jedną wartość wielkości oraz wielomiarowe (np. przymiar kreskowy); wg innych kryteriów w.m. dzieli się na niesamodzielne (wymagające użycia do pomiaru innego narzędzia pomiarowego, np. odważnik wymaga użycia wagi) oraz samodzielne, umożliwiające pomiar bez stosowania innego narzędzia (np. pomiar kreskowy, menzurka); w.m. odtwarzający jednostkę miary określonej wielkości nosi nazwę etalonu; rozróżnia się też w.m. użytkowe (np. stosowane w handlu, przemyśle i rzemiośle) oraz kontrolne, służące do kontroli innych wzorców lub skalowania przyrządów pomiarowych.
- wzorce miar, narzędzia pomiarowe...
- JEDNOSTKA MIARY, wartość danej wielkości...
- zegar atomowy, zegar, którego zasadniczym...