Pochodzenia babilońskiego, przyswojone w hebrajskim w postaci Beltszassar. Oznacza: Belu (Boże), zachowaj króla! lub Niech Bel zachowa jego życie! Podobne znaczenie ma akadyjskie Bel-szar-usur. Znane ze Starego Testamentu jako imię jednego z Trzech Króli. W Polsce używane od XII wieku w formach Balcar(z), Balcer(z), Baltazar, Baltazer, Baltezar, Baltyzar, Baltyzer, Belcar(z), Beltyzar. ZDROBNIENIA: Balcer, Baltazarek. INNE FORMY: Balcar, Bałdyzar. OBCE FORMY: Balthasar (ang.), Baltazar (czes.), Balthasar, Balthasard (fr.), Baltasar (hiszp.), Balthasar, Baltassar (niem.), Baltasarij, Valtasar (ros.), Baltasar, Baltazar, Boltežar, Valtasar, Valtazar (poł.-słow.), Baldassare, Baldassarre (wł.).
NAZWISKA:
Balcarek, Balcer, Balcera, Balcerak, Balcerek, Balcerewicz, Balcerkiewicz, Balcerowiak, Balcerowicz, Balceroski, Balcerski, Balcerzak, Balcerzyk, Balt, Baltazar, Baltazarczyk, Baltazarowicz, Baltazer, Baltaziak, Baltaziewicz, Baltas, Baltezerowicz, Baltyn, Baltyzar, Baltyzerowicz, Bałtorowicz, Bałtowicz, Bałtysz, Bałtyzar, Bartazar, Bartyzal, Bartyzar, Bartyzel, Bartyzoł, Beltyzar, Bertyzel.
PATRON:
Baltazar (Belszrusur) ze Starego Testamentu. Ostatni król Babilonu, syn Nabonida. W trakcie uczty (znanej jako uczta Baltazara) spostrzegł pismo – zapowiedź upadku Babilonu i śmierci króla. Stało się to w 539 r. p. n.e., w noc, gdy miasto najechali Medowie i Persowie.Baltazar, jeden z bibl. Trzech Króli, którzy przybyli z darami do Betlejem.
ZNANE POSTACIE:
Baltazar, książę żagański (XV w.). Baldassare Castiglione, wł. pisarz i dyplomata (6 XII 1478–7 II 1529). Baltazar Opeć, autor przeróbki apokryfu Żywot Pana Jezu Krysta (ok. 1480–1531). Baldassare Longhena, wenecki architekt barokowy (1596–17 II 1682). Baltazar Fontana, rzeźbiarz wł. (1658–1729). Johann Balthasar Neuman, niem. achitekt baroku (1687–19 VIII 1753). Balthasar Gracian y Morales, hiszp. filozof (8 I 1601–6 XII 1658). Balthazar Klossowski de Rolla, fr. malarz pol. pochodz. (29 II 1908–18 II 2001).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Baltazar z włoskiej legendy oraz znanej sztuki W. Shakespeare’a Romeo i Julia. Protazy Baltazar Brzechalski z Pana Tadeusza A. Mickiewicza (1834). Baltazar z Doliny Issy Cz. Miłosza (1955).
NA EKRANIE:
Ekranizacje tragedii Romeo i Julia Shakespeare’a w reż. G. Cukora (1936), R. Castellania (1954) i F. Zeffirelliego (1968). Adaptacja pow. Dolina Issy Cz. Miłosza w reż. T. Konwickiego (1982), rolę Baltazara grał Krzysztof Gosztyła.
PRZYSLOWIA:
Uczta Baltazara.(zapowiedź klęski)
W POEZJI:
Po nocach sypia źle, śni o pożarach, powodzi, trupach, i zda mu się,że on sam jest tym karzącym ramieniem,co łamie groble i tamy, rozwala mury, podkłada ogieńi ludzkość ogarnia zniszczeniem. Kazimiera Iłłakowiczówna, „Baltazar”
AFORYZM:
Potrzebna znajomość stara, by polubić Baltazara.
- FONTANA Baltazar, (1658-1729)
- BEHEM Baltazar, zw. Bem (ok. 1460-1509)...
- smoczycho Baltazar, od imienia bohatera filmu...