Pochodzenia staroniemieckiego, od słów fridu (obrona, opieka) i richi (bogaty, potężny). Oznacza: ten, który w stanie obronić innych; również: władca pokoju. W Polsce imię to notowane od XII wieku w formach: Biedrzych, Biedrzyk, Frederych, Fredusz, Fredych, Frycek, Fryderych, Fryderyk, Frydrych, Frydusz, Frydyk, Frydyryk. ZDROBNIENIA: Frycek, Fryderyczek. INNE FORMY: Fred, Frederik, Fryc, Frycek, Frycz, Frydyszek. OBCE FORMY: Fridericus (łac.), Frederic, Frederich, Fredric, Fredrick (ang.), Frederic, Frederick, Fredericus, Frederik, Friedrich (niem.), Frdric (fr.), Frederico (hiszp.), Federico, Federigo (wł.), Frederik, Fridrih (ros.), Fridrich, Bedřich (czes.), Bedrich, Frederik (słowac.), Friderik, Fridrih (połud.-słow.), Friderikas, Fridrikas, Bridžius (litew.), Rieti, Fredrik (fiń.), Frigyes (węg). Forma żeńska: Freda, Fryda, Fryderyka.
NAZWISKA:
Bedrzak, Biedrych, Biedrychowski, Biedrykiewicz, Biedrzych, Fedrowicz, Fedrych, Fic, Ficiński, Ficowski, Fider, Fiderkiewicz, Fiderowicz, Fiderski, Fidrich, Fidruch, Fidrycki, Fredowicz, Fredro, Fredzich, Frida, Fryc, Fryckiewicz, Frycowski, Frycz, Fryczewski, Fryczkowicz, Fryczowicz, Fryczyński, Fryć, Fryde, Frydecki, Frydel, Frydlewicz, Frydlewski, Frydliński, Frydman, Frydrichowicz, Frydrych, Fydrychewicz, Frydrychiewicz, Frydrychowicz, Frudrychowski, Frydryczak, Frydrykiewicz, Frydryński, Frydrysiak, Frydryszak, Frydulski, Frydychowicz, Frydzyński, Frykowski, Fryszkiewicz, Fryś, Fydrychowicz, Fydryszewski, Hrydzewicz.
PATRON:
Św. Fryderyk, biskup Maastricht, potem Utrechtu. Zamordowany w 838 roku, najprawdopodobniej przez służbę cesarzowej Judyty. (Wspomnienie 18 lipca).Św. Fryderyk, biskup (XII w.). Pochodził z miasta Lige. Zasłynął z odważnego wprowadzania reform nakazanych przez papieża św. Grzegorza VII. (Wspomnienie 27 maja).
ZNANE POSTACIE:
Fryderyk Wielki, król pruski (ur. VIII w.). Fryderyk I Barbarosa, cesarz Niemiec (ok. 1122–10 VI 1190). Fryderyk II, cesarz niemiecki (26 XII 1194–13 XII 1250). Fryderyk Jagiellończyk, prymas pol. (27 IV 1468–14 III 1503). Fryderyk II, książę brzesko-legnicki z rodu Piastów (12 II 1480–17 lub 18 IX 1547). Fryderyk V, zwany królem zimowym, elektor Palatynatu i król Czech (26 VIII 1596–29 XI 1632). Fryderyk I, król Prus (11 VII 1657–25 II 1713). Johann Friedrich Böttger, wynalazca porcelany (4 II 1682–13 III 1719). Georg Friedrich Händel, kompozytor niem. (23 II 1685–14 IV 1759). Fryderyk II Hohenzollern, król pruski (24 I 1712–17 VIII 1786). Frederick William Herschel, ang. astronom (15 XI 1738–25 VIII 1822). Friedrich Schiller, pisarz niem. (10 XI 1759–9 V 1805). Georg Wilhelm Friedrich Hegel, filozof niem. (27 VIII 1770–14 XI 1831). Johann Christian Friedrich Hölderlin, niem. poeta (20 III 1770–7 VI 1843). Friedrich Arnold Brockhaus, niem. wydawca (4 V 1772–20 VIII 1823). Friedrich Wilhelm Joseph Schelling, filozof niem. (1775–1854). Friedrich Eduard Beneke, niem. filozof i psycholog (17 II 1798–1 III 1854). John Frederic Daniell, ang. chemik, fizyk, meteorolog (12 III 1790–13 III 1845). John Frederick William Herschel, bryt. fizyk i astronom, pionier fotografii (7 III 1792–11 V 1871). Fryderyk Skarbek, pol. ekonomista, założyciel kasy oszczędności, pierwszy prezes Dyrekcji Ubezpieczeń (15 II 1792–25 IX 1866). Ira Frederick Aldridge, aktor amer. (25 VII 1805–10 VIII 1867). Karl Friedrich Lessing, malarz niem. (ur. 1808). Fryderyk Chopin, pol. kompozytor i pianista (? 1 III 1810–17 X 1849). Friedrich von Flotow, kompozytor niem. (27 IV 1812–24 I 1883). Fryderik Henryk Lewestam, pol. historyk i krytyk litracki (23 I 1817–23 XII 1879). George Frederick Watts, ang. malarz i rzeźbiarz (23 II 1817–1 VII 1904). Friedrich Engels, niem. teoretyk socjalizmu (28 XI 1820–5 VIII 1895). Frdric Mistral, poeta fr., laureat Nagrody Nobla (8 IX 1830–25 III 1914). Fryderyk III, król Prus i cesarz Niemiec (18 X 1831–15 VI 1888). Friedrich Wilhelm Nietzsche, filozof niem. (15 X 1844–25 VIII 1900). William Frederic Cody (Buffalo Bill), amer. awanturnik i aktor (26 II 1846–10 I 1917). Frederick Winslow Taylor, amer. inż., twórca systemu organiz. pracy („tayloryzm”) (20 III 1856–21 III 1915). Frederick Henry Royce, bryt. producent (razem z Charles’em Rollsem) luksusowych samochodów (27 III 1863–22 IV 1933). Frederick Soddy, ang. chemik i fizyk, laureat Nagrody Nobla (2 IX 1877–22 IX 1956). Frederick Quimby, amer. producent filmowy (ur. 1886). Friedrich von Paulus, niem. feldmarszałek (23 IX 1890–1 II 1957). Frederick Grant Banting, lekarz kanad., laureat Nagrody Nobla (4 XI 1891–7 II 1941). Frederic March, właśc. Ernest Frederick McIntyre Bickel, aktor amer. (31 VIII 1897–14 IV 1974). Federico García Lorca, hiszp. poeta (5 VI 1898–19 VIII 1936). Fred Astaire, właśc. Frederic Austerlitz, amer. tancerz, piosenkarz i aktor film. (10 V 1899–22 VI 1987). Jean Frederic Joliot-Curie, fr. fizyk, laureat Nagrody Nobla (19 III 1900–14 VIII 1958). Sir Frederick Ashton, ang. choreograf i tancerz (17 IX 1904–18 VIII 1988). Fred Zinnemann, amer. reżyser filmowy (29 IV 1907–14 III 1997). Federico Fellini, wł. reżyser filmowy (20 I 1920–31 X 1993). Friedrich Dürrenmatt, szwajc. dramatopisarz (5 I 1921–14 XII 1990). Freddie Llewellyn Bartholomew, aktor amer. (28 III 1924–23 I 1992). Fred Sinowatz, kanclerz Austrii (ur. 5 II 1929). Frederik Willem de Klerk, południowoafr. polityk (ur. 18 III 1936). Frederick Forsyth, ang. autor powieści sensacyjnych (ur. 25 VIII 1938). Frederic Alan Schepisi, amer. reżyser filmowy pochodz. austral. (ur. 1939). Freddie Mercury, właśc. Farokh Bulsara, muzyk rockowy (5 IX 1946–24 XI 1991). Fred Frith, bryt. muzyk rockowy (ur. 1949).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Karl Friedrich Hieronymus von Münchhausen (1720–97), oficer niemiecki, mitoman, na podstawie jego fantastycznych opowiadań powstało wiele utworów. Fryderyk Nucingen, bohater kilku powieści H. Balzaca z cyklu Komedia ludzka (1838). Fryderyk Moreau z powieści G. Flauberta Szkoła uczuć. Friedrich Artur von Homburg z dramatu H. Kleista Książę Homburga (1810). Henry Fryderyk z powieści Pożegnanie z bronią E. Hemingwaya (1929). Fryderyk z powieści Pornografia W. Gombrowicza. Fred Clark ze sztuki J.-P. Sartre’a Ladacznica z zasadami (1946).
NA EKRANIE:
Film Przygody Münchhausena w reż. K. Zemana (1962), rolę Karla Friedricha Hieronymusa grał Miloš Kopecký. Ekranizacje pow. Pożegnanie z bronią E. Hemingwaya w reż. F. Borzage’a (1933), rolę Henryka Frederica odtwarzał Gary Cooper, a w reż. Ch. Vidora (1957) – Rock Hudson. Film Chopin – pragnienie miłości w reż. J. Antczaka (2001), w roli Fryderyka Chopina wystąpił Piotr Adamczyk.
W POEZJI:
Byłem u Ciebie w te dni, Fryderyku!Którego ręka... dla swojej białościAlabastrowej – i wzięcia – i szyku –i chwiejnych dotknięć jak strusiowe pióro –Mięszała mi się w oczach z klawiaturąZ słomianej kości...Cyprian Kamil Norwid, „Fortepian Szopena”
FRYDERYK
Wielka księga imion