Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: walczący o sławę. Jest to czeska wersja imienia Więcław (takie samo znaczenie ma imię Bolesław). W Polsce notowane od XII wieku w formach Wacslaus, Wenslaus, Więcesław, Więcław, Więcsław, Więsław. W dawnej polszczyźnie wackiem nazywano sakiewkę na pieniądze, a rzemieślnika, który je wyrabiał, wackarzem. ZDROBNIENIA: Wach, Wacek, Wacławek, Wacławuś, Wacuś, Waniek. INNE FORMY: Wańko, Wenczesław, Węcesław, Węcko, Węcław, Węsław, Wiencław, Wieńczysław, Wiącek, Wiącko, Więcek, Więcław, Więcko, Wińczesław, Wińczysław. OBCE FORMY: Venceslaus (łac.), Wenceslas (ang.), Wenzeslaus, Wenzel (niem.), Venceslas (fr.), Venceslao (hiszp., wł.), Vaclav, Vjačeslav (ros.), Václav, Věnceslav (czes.), Václav (słowac.), Venceslav, Većeslav, Venćeslav (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Wacek, Wacewicz, Wacinowski, Waciński, Wackiewicz, Wackowski, Wacławek, Wacławiak, Wacławik, Wacławko, Wacławowicz, Wacławski, Wacoń, Wacowicz, Wacowski, Wacyk, Waczek, Waczkowski, Wańko, Wańkowicz, Wąckowicz, Wąclewicz, Wącowski, Wencel, Wencelewski, Wenckiewicz, Wencko, Wencla, Wenclak, Wenclewicz, Wenclewski, Wendzel, Wensławski, Wenzel, Wenzelewski, Węcel, Węclewski, Węcewicz, Węckowicz, Węcławek, Węcławowicz, Węcławski, Węcłowicz, Węcławicz, Węcławowski, Węcesławski, Węsławski, Wiącek, Wiąckowski, Wiączek, Wieczel, Wieczelowicz, Więcak, Więcek, Więcel, Więcesz, Więcewicz, Więch, Więckewicz, Więckiewicz, Więcko, Więckowicz, Więcław, Więcławek, Więcławski, Więcłowicz, Więcoch, Więcoń, Więcosz, Więcoszko, Więcszek, Więcszyk, Więcyk, Więczek, Więczowski, Więczyk, Więkowski, Więcław, Więcławek, Wi™sław, Więsławek, Więsławski, Winsławski, Wocław, Wocławski, Wonsławowicz.
PATRON:
Św. Wacław, męczennik, król Czech (907–929 lub 935). Wychowywała go babka, chrześcijanka (święta Ludmiła), podczas gdy matka była poganką. Został podstępnie zamordowany w 929 (lub 935) roku przez brata i jego sprzymierzeńców. Jest głównym patronem Czech. (Wspomnienie 28 września).
ZNANE POSTACIE:
Wacław (Wańko), książę płocki (ur. XIII–XIV w.). Wacław z Szamotuł, pol. kompozytor i poeta (ok. 1526–1560). Wacław Adam, książę cieszyński z rodu Piastów (1574–1617). Wacław Potocki, poeta pol. (1621–9 VII 1696). Wacław Leszczyński, prymas pol., 1658–66 (15 VIII 1605–1 VI 1666). Wacław Rzewuski, pol. pisarz, hetman wielki koronny (29 X 1706–27 X 1779). Wacław Rzewuski zw. Emir Tadż ul-Fehr, pol. podróżnik (1785–14 V 1831). Wacław Piotr Nałkowski, pol. geograf, ojciec Zofii Nałkowskiej (19 XI 1851–29 I 1911). Wacław Sieroszewski, pisarz pol. (24 VIII 1858–20 IV 1945). Wacław Szymanowski, artysta pol., autor pomnika F. Chopina w Łazienkach (1859–1930). Wacław Zygmunt Anczyc, drukarz pol. (4 II 1866–27 IX 1938). Wacław Gąsiorowski, pisarz pol. (27 VI 1869–30 X 1939). Wacław Berent, powieściopisarz pol. (28 IX 1873–20 XI 1940). Wacław Dąbrowski, mikrobiolog pol. (9 V 1876–24 IV 1962). Wacław Lachman, kompozytor pol. (19 XII 1880–16 X 1963). Wacław Paszkowski, projektant wiaduktu mostu Poniatowskiego w Warszawie (14 III 1881–6 VII 1950). Wacław Sierpiński, pol. matematyk (1882–1969). Wacław Grubiński, pisarz pol. (25 I 1883–8 VI 1973). Wacław Teofil Husarski, pol. historyk sztuki i plastyk (20 XI 1883–27 I 1951). Wacław Borowski, pol. malarz i grafik (6 VIII 1885–9 IV 1954). Wacław Borowy, pol. historyk literatury (19 V 1890–16 X 1950). Wiaczesław Mołotow, właśc. Wiaczesław M. Skriabin, radz. polityk (9 III 1890–8 XI 1986). Wacław Niżyński, ros. choreograf i baletmistrz (12 III 1889–8 IV 1950). Wacław Wąsowicz, malarz pol. (1891–1942). Wacław Roszkowski, zoolog pol. (1 X 1886–3 VIII 1944). Wacław Czerwiński, pol. konstruktor szybowców (16 XI 1900–17 VI 1988). Wenczesław Poniż, pol. teoretyk konstrukcji budowlanych (ur. 1900). Wacław Taranczewski, malarz pol. (1903–1987). Wacław Kowalski, aktor pol. (ur. 1916). Wacław Bojarski, pisarz pol. (30 X 1921–5 VI 1943). Wacław Wilczyński, ekonomista pol. (ur. 1923). Wacław Świerzawski, biskup ordynar. diecezji sandomierskiej (ur. 1927). Wacław Woźnowski, pol. publicysta i wydawca (ur. 1931). Wacław Sadkowski, pol. krytyk literacki (ur. 1933). Václav Havel, prezydent Czech (ur. 5 X 1936). Václav Klaus, czes. polityk i ekonomista, prezydent Czech (ur. 19 IV 1941). Wacław Janicki, aktor pol. (ur. 1944).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Wacław z powieści poetyckiej Maria A. Małczewskiego (1825). Wacław, poemat J. Słowackiego. Wacław Milczek z komedii Zemsta A. Fredry (1834). Wacław z komedii A. Fredry Mąż i żona (1822/1826). Wacław Steinbock z powieści Kuzynka Bietka H. Balzaca. Wacława dzieje, poemat S. Garczyńskiego. Wacław Precliczek z powieści J. Lama Wielki świat Capowic (1869).
NA EKRANIE:
Ekranizacja Zemsty A. Fredry w reż. A. Bohdziewicza (1957), rolę Wacława zagrał Ryszard Barycz.
W POEZJI:
I tak Wacław od razu wszystko w świecie traci:Szczęście, cnotę, szacunek dla ludzi, swych braci,I już nigdy swej lubej ze snu nie obudzi,Co mu miała zastąpić wszystkie cnoty ludzi ...Antoni Malczewski, „Maria”Zdolny do wszystkiego co rycerskie: do żołnierskich zabaw, pojedynków,do szczerej, niezłożonej pobożności, nieskomplikowanychdobrych uczynków;kocha się często, zawsze podejrzewa, że jest to miłośćwielka i jedyna;na szczęście, gdy ponosi klęskę, prędko stosunkowoo niej zapomina. Kazimiera Iłłakowiczówna, „Wacław”
PRZYSLOWIA:
Na świętego Wacława w polu pustki, w domu sława.(związane ze świętem 28 listopada)
WACŁAW
Wielka księga imion