(Paridae)
rodzina ptaków z rzędu wróblowatych, ponad 60 gat. (w Polsce 9); zamieszkują lasy, ogrody i parki umiarkowanej strefy klimatycznej Europy i Azji; ciało krępe, mocny dziób, krótkie skrzydła, duże stopy; upierzenie barwne, z reguły jednakowe u obu płci; żywią się owadami i nasionami; b. pożyteczne, niszczą szkodliwe owady; gnieżdżą się w dziuplach drzew; samice znoszą z reguły 4-5 jaj (niekiedy 20); b. zwinne, zwieszają się z gałązek w poszukiwaniu pokarmu; s. bogatka (Parus major) - największa, dł. ciała 14 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 20 cm; pierś żółta z białym krawatem, głowa czarna, plecy oliwkowozielone; często spotykana w karmnikach; niepłochliwa; s. czubatka (Parus cristatus) - upierzenie brązowe, na głowie biało - czarny czubek; częsta w lasach iglastych; s. modra zw. modraszką (Parus caeruleus) - wierzch głowy, skrzydła i ogon błękitnozielone, spód ciała żółty; s. uboga zw. szarytką (Parus palustris) - szarobrunatna z lśniącą czarną czapeczką na głowie; spotykana w górach do wys. 1400 m; także s. sosnówka i s. czarnogłowa; w Polsce wszystkie objęte ochroną gatunkową.
PARIDAE, DZIUPLAKI, DZIUPLAKI