(Betula)
rodzaj drzew i krzewów z rzędu brzozowców; ok. 50 gat.; rośnie na półkuli płn., gł. w strefie zimnej i umiarkowanej; wys. do 30 m; charakterystyczna biała, łuszcząca się pasami kora; liście jajowate lub trójkątne, piłkowane lub ząbkowane, kwiaty rozdzielnopłciowe, wiatropylne, zebrane w zwisające kotki, owocem oskrzydlony orzeszek; żyje do 140 lat; dostarcza cennego drewna (tzw. czeczota) dla przem. meblarskiego; z kory, drewna i korzeni otrzymuje się po przeróbce chem. garbnik, dziegieć, olej juchtowy i olejek brzozowy; gałązki używane w wikliniarstwie i do wyrobu mioteł; sok wyciekający z pni wykorzystuje się do produkcji napojów i w kosmetyce; sok i liście posiadają właściwości lecznicze; pewne gat. ozdobne, np. japońska b. szerokolistna (B. platyphylla japonica); w Polsce rośnie w stanie dzikim 7 gat.: b. brodawkowata (B. pendula, B. verrucosa) - najpospolitsza, tworzy mieszańce z innymi b., wys. do 20 m; b. omszona (B. pubescens) - wys. do 30 m, rośnie tylko na podmokłych i torfiastych glebach; b. ojcowska (B. oycoviensis) - bardzo rzadka (tylko na Wyż. Krakowsko-Częstochowskiej), chroniona; b. czarna (B. obscura) - kora stalowoczarna, nie łuszcząca się, wys. do 20 m, spotykana gł. na Podkarpaciu, rzadka; b. karłowata (B. nana) - krzew (wys. do 1 m) uważany za relikt polodowcowy, pospolita w rejonach arktycznych, u nas k. Torunia, Dusznik-Zdroju i na Hali Izerskiej k. Świeradowa; b. niska (b. humilis) - krzew, wys. do 2,5 m, rośnie gł. na dalekiej północy, w Polsce na Lubelszczyźnie i na Pomorzu; b. karpacka (B. carpatica) - krzew lub niskie drzewo (do 8 m), rośnie w Tatrach i Sudetach; duże znaczenie gosp. mają, m.in. b. papierowa - występująca w Ameryce Płn., używana przez Indian do krycia wigwamów i wyrobu łodzi kanoe; b. żółta - pospolita we wsch. i środk. części Ameryki Płn., żyje do 300 lat, dostarcza cennego drewna; b. wiśniowa (B. lenta) - płn.-amer. drzewo, dostarczające soku, z którego uzyskuje się piwo brzozowe.
miejscowość w woj. łódzkim, powiat piotrkowski.
miejscowość w woj. kujawsko-pomorskim, powiat bydgoski.
wieś i osada w woj. wielkopolskim, powiat szamotulski.
wieś i osada w woj. wielkopolskim, powiat krotoszyński.
wieś w woj. lubuskim, powiat strzelecko-drezdenecki.
POREK BRZOZOWY, KAMPINOSKA PUSZCZA, BIAŁOWIESKA PUSZCZA, betula, JAKTOROWSKA PUSZCZA, KRÓTKOPĘD, LEMMENJOKI, JEMIOŁA, SKLEJKA, KAJEPUTOWE DRZEWO- brzoza, przyglądać się białej...
- BRZOZA, miejscowość w , powiat...
- BRZOZA Jan, (1900-71)