(Leporidae)
rodzina roślinożernych ssaków z rzędu zajęczaków; 8 rodzajów i ok. 50 gat., m.in.: zające, króliki, tapeti; dł. głowy i tułowia do 70 cm, dł. ogona do 12 cm (z. szarak); doskonały słuch zapewniają im długie do 10 cm uszy (u z. błotnego krótkie); dzięki dłuższym, skocznym kończynom tylnym świetnie biegają: najszybsze osiągają nawet 70 km/h; sierść miękka i gęsta, niektóre gat. przybierają białą szatę zimową; zęby policzkowe i siekacze stale rosnące; zamieszkują samotnie (oprócz dzikiego królika) lasy, pola, parki i stepy wszystkich kontynentów poza Antarktydą (do Australii i na Nową Zelandię sprowadzone przez człowieka, a ob. zdziczałe, np. olbrzymia populacja królika w Australii); przywiązują się do zamieszkiwanego terytorium, oznaczając je zapachem; niektóre gat. chronią się w norach, Pentalagus furnessi w dziuplach; po trwającej (w zależności od gat.) 26-50 dni ciąży rodzi się 2-8 młodych; w Polsce królik, bielak i pospolity, łowny, szarobrązowy (z białym spodem i czarnym wierzchem ogona) zamieszkujący Europę (poza płn. Skandynawią), Azję (po środk. Chiny), płn. Afrykę i obie Ameryki zając szarak (L. europaeus); populacja zajęcy w Polsce gwałtownie maleje, 1970 ich liczbę oceniano na 3,2 mln, z pocz. 2001 na 472 tys.; wśród przyczyn wymienia się rosnącą ilość lisów (dla których zające stanowią 30% diety), ptaków drapieżnych, zdziczałych psów i kotów, wreszcie kłusownictwo.
ZAJĘCZAKI, SZARAK, LEPORIDAE