narząd wykształcający się u roślin, służący do ochrony i rozsiewania nasion. O. powstaje z przekształconych kwiatów; składa się z nasion, owocni (perykarpu) i niekiedy innych części, określanych jako szupinki. Owocnia rozwija się ze ściany zalążni. O. dzielimy na pojedyncze i złożone. Pojedyncze tworzą się z pojedynczej zalążni; dzielą się na mięsiste i suche, te zaś na pękające i niepękające. O. mięsiste mają zmięśniałą, soczystą, często kolorową owocnię, chętnie zjadaną przez zwierzęta, które równocześnie rozsiewają nasiona, wydalając je wraz z odchodami. Należą do nich jagody i pestkowce. Jagody to o. zawierające z reguły wiele nasion o twardej łupinie. Do jagód, oprócz jagody właściwej (np. u winorośli, borówki brusznicy), zalicza się także jabłko (u jabłoni, gruszy), pomarańczę (u cytryny i gatunków pokrewnych) i dynię (u dyni i ogórka). Pestkowiec ma owocnię zróżnicowaną na endokarp (położony wewnątrz, bardzo twardy, tworzy pestkę otaczającą nasienie), mezokarp (bardzo mięsisty i soczysty) oraz egzokarp (skórzasta, otacza cały owoc). Pestkowce występują np. u śliwy. Owocnia o. suchych pękających po dojrzeniu pęka, uwalniając nasiona. Do o. suchych pękających należą: mieszek (o. wielonasienny powstający z jednego owocolistka, otwiera się jedną podłużną szczeliną, występuje np. u tojadu), torebka (powstaje z kilku owocolistków, może pękać zarówno wzdłuż, jak i w poprzek, występuje np. u dziurawca), łuszczyna (powstaje z dwóch owocolistków, jest dłuższa niż szersza, pęka wzdłuż dwoma klapami, występuje np. u kapusty), łuszczynka (podobna do łuszczyny, ale mniej wydłużona, występuje np. u tasznika) i strąk (powstaje z jednego owocolistka, pęka wzdłuż szwu i nerwu, występuje np. u grochu). O. suche niepękające mają owocnię stwardniałą, która nie rozpada się po dojrzeniu. Zalicza się do nich: orzech (o. jednonasienny, owocnia bardzo twarda, nie zrośnięta z łupiną nasienną, obecna miseczka owocowa powstała z przekształconych przykwiatków, występuje np. u dębu), ziarniak (owocnia zrasta się z łupiną nasienną, powstaje ze słupka górnego, występuje np. u pszenicy), niełupkę (owocnia zrasta się z łupiną nasienną, powstaje ze słupka dolnego, występuje np. u mniszka lekarskiego) oraz rozłupnię (co najmniej dwunasienna, rozpada się na jednonasienne rozłupki, występuje np. u kminku). O. złożone powstają ze zrośnięcia się pojedynczych owoców (np. u maliny) albo ich połączenia przez przekształcone elementy kwiatu (np. u truskawki, gdzie orzeszki, będące właściwymi owocami, łączą się przez rozrośnięte, zmięśniałe dno kwiatowe). Owocostany sprawiają wrażenie, że są o. pojedynczymi, a powstają przez połączenie ze sobą owoców jednego kwiatostanu za pomocą przekształconych elementów kwiatostanu, jak np. osi kwiatostanu, liści przykwiatowych itp. Owocostany występują np. u figi i ananasa. (Ryc. 60)
narząd wykształcający się uroślin, służący do ochrony irozsiewania nasion. O. powstaje zprzekształconych kwiatów; składa się znasion, owocni (perykarpu) iniekiedy innych części, określanych jako szupinki. Owocnia rozwija się ze ściany zalążni. O. dzielimy na pojedyncze izłożone. Pojedyncze tworzą się zpojedynczej zalążni; dzielą się na mięsiste isuche, te zaś na pękające iniepękające. O. mięsiste mają zmięśniałą, soczystą, często kolorową owocnię, chętnie zjadaną przez zwierzęta, które równocześnie rozsiewają nasiona, wydalając je wraz zodchodami. Należą do nich jagody i pestkowce. Jagody to o. zawierające zreguły wiele nasion otwardej łupinie. Do jagód, oprócz jagody właściwej (np. uwinorośli, borówki brusznicy), zalicza się także jabłko (u jabłoni, gruszy), pomarańczę (u cytryny igatunków pokrewnych) idynię (u dyni iogórka). Pestkowiec ma owocnię zróżnicowaną na endokarp (położony wewnątrz, bardzo twardy, tworzy pestkę otaczającą nasienie), mezokarp (bardzo mięsisty isoczysty) oraz egzokarp (skórzasta, otacza cały owoc). Pestkowce występują np. uśliwy. Owocnia o. suchych pękających po dojrzeniu pęka, uwalniając nasiona. Do o. suchych pękających należą: mieszek (o. wielonasienny powstający zjednego owocolistka, otwiera się jedną podłużną szczeliną, występuje np. utojadu), torebka (powstaje zkilku owocolistków, może pękać zarówno wzdłuż, jak iw poprzek, występuje np. udziurawca), łuszczyna (powstaje zdwóch owocolistków, jest dłuższa niż szersza, pęka wzdłuż dwoma klapami, występuje np. ukapusty), łuszczynka (podobna do łuszczyny, ale mniej wydłużona, występuje np. utasznika) i strąk (powstaje zjednego owocolistka, pęka wzdłuż szwu inerwu, występuje np. ugrochu). O. suche niepękające mają owocnię stwardniałą, która nie rozpada się po dojrzeniu. Zalicza się do nich: orzech (o. jednonasienny, owocnia bardzo twarda, nie zrośnięta złupiną nasienną, obecna miseczka owocowa powstała zprzekształconych przykwiatków, występuje np. udębu), ziarniak (owocnia zrasta się złupiną nasienną, powstaje ze słupka górnego, występuje np. upszenicy), niełupkę (owocnia zrasta się złupiną nasienną, powstaje ze słupka dolnego, występuje np. umniszka lekarskiego) oraz rozłupnię (co najmniej dwunasienna, rozpada się na jednonasienne rozłupki, występuje np. ukminku). O. złożone powstają ze zrośnięcia się pojedynczych owoców (np. umaliny) albo ich połączenia przez przekształcone elementy kwiatu (np. utruskawki, gdzie orzeszki, będące właściwymi owocami, łączą się przez rozrośnięte, zmięśniałe dno kwiatowe). Owocostany sprawiają wrażenie, że są o. pojedynczymi, apowstają przez połączenie ze sobą owoców jednego kwiatostanu za pomocą przekształconych elementów kwiatostanu, jak np. osi kwiatostanu, liści przykwiatowych itp. Owocostany występują np. ufigi iananasa. (Ryc. 60)
- OWOC, charakterystyczny dla...
- OWOC ZAKAZANY, wg Biblii " target="_self"...
- OWOC Alfred, (ur. 1955)