Reklama

pajęczaki

(Arachnida)

gromada zwierząt bezkręgowych należąca do stawonogów (Arthropoda). Do p. zalicza się m.in. skorpiony (Scorpiones), zaleszczotki (Pseudoscorpiones), pająki (Araneida), roztocze (Acari). Są to zwierzęta przeważnie lądowe (nieliczne wodne), oddychające powietrzem atmosferycznym. Gromada ta liczy ok. 30 tys. gatunków. Ciało p. jest podzielone na głowotułów iodwłok (u roztoczy zlewają się ze sobą), często zaciera się segmentacja. Uskorpionów odwłok dzieli się na przedodwłok izaodwłok (na ostatnim członie zaodwłoka znajduje się kolec jadowy). Na głowotułowiu znajdują się dwie pary przysadek gębowych: szczękoczułki i nogogłaszczki, oraz cztery pary odnóży krocznych. Na odwłoku mogą występować przysadki, np. kądziołki przędne pająków. Układ nerwowy, przesunięty do głowotułowia, wykazuje silną tendencję do centralizacji. Układ krwionośny otwarty, oróżnej budowie, najprostszy u roztoczy, najbardziej złożony u pająków iskorpionów. Barwnikiem oddechowym krwi jest hemocyjanina. Układ oddechowy składa się zsystemu tchawek lub zpary płucotchawek. U form posiadających tchawki układ krwionośny jest bardziej zredukowany. Układ pokarmowy składa się zjelita przedniego, środkowego (wjego skład wchodzi żołądek ssący) oraz jelita tylnego (rozszerzonego wprzedniej części wpęcherz rektalny, wktórym gromadzą się odchody iwydaliny). Większość p. jest drapieżnikami, choć spotyka się roztocze pasożytnicze (pasożytują na roślinach izwierzętach). P. żywią się pokarmem płynnym, atkanki ofiar zamieniają wpłyn przez wprowadzenie do wnętrza ofiary soków trawiennych (tzw. trawienie zewnętrzne). Układ wydalniczy form dorosłych składa się zcewek Malpighiego uchodzących do pęcherza rektalnego.

Reklama

U młodych p. narządami wydalniczymi są gruczoły biodrowe (koksalne), nie funkcjonujące u dorosłych. P. są przeważnie jajorodne (jedynie niektóre roztocze iskorpiony są żyworodne), często występuje też opieka nad potomstwem (ze strony samców).

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama