(Arthropoda)
typ dwubocznie symetrycznych bezkręgowców ociele pokrytym zwykle bardzo dobrze rozwiniętym kutykularnym pancerzem (chitynowym lub wysyconym solami wapnia) stanowiącym szkielet zewnętrzny. Ciało wykazuje wyraźną segmentację na tzw. tagmy: głowę, tułów iodwłok. Wbudowie szkieletu zewnętrznego poszczególnych segmentów wyróżnia się: płytki grzbietowe (tergity), płytki brzuszne (sternity) ipłytki boczne (pleuryty). Formy prymitywne mają każdy segment ciała zaopatrzony wparę segmentowanych przysadek (odnóży). Odnóża głowowe iodwłokowe ulegają znacznym przekształceniom. Pierwsze znich przekształcają się wnarządy zmysłowe (czułki) lub aparat gębowy ( aparaty gębowe owadów), drugie zaś często zamieniają się wnarządy kopulacyjne. Do s. należą trylobity (Trilobita), pratchawce (pazurnice) (Onychophora), skorupiaki (Crustacea), szczękoczułkowce (Chelicerata), wtym pajęczaki (Arachnida) oraz tchawkowce właściwe (Eutracheata), wtym owady (Insecta). Uwszystkich s. występuje otwarty układ krwionośny, serce leży po grzbietowej stronie ciała ima charakter tętniczy, zawiera otwory (ostia), przez które hemolimfa dostaje się zjamy osierdziowej do naczynia sercowego. Układ wydalniczy stanowią metanefrydia lub cewki Malpighiego. Układ oddechowy zróżnicowany; uskorupiaków występują skrzela, uowadów tchawki, uwodnych larw owadów skrzelotchawki, upajęczaków płucotchawki. Układ nerwowy zbliżony do drabinkowego, charakterystycznego dla pierścienic (Annelida), często jednak występuje kondensacja zwojów wczęści głowowej.