przekrycie budowli lub jej części w formie czaszy wzniesionej na okrągłej, rzadziej eliptycznej podstawie; w przekroju pionowym k. może tworzyć łuk półkolisty, ostrołukowy, koszowy, cebulasty, eliptyczny itp.; wykonuje się ją z kamienia, cegły, obecnie z żelbetu, rzadziej ze stali. K. osadza się bezpośrednio na murze lub na tzw. bębnie lub tamburze; od góry może być oświetlona przez pozostawiony u szczytu otwór, zw. oculusem, lub za pośrednictwem umieszczonej nad czaszą latarni z oknami; k. wieńczące pomieszczenie o rzucie kwadratowym wznosi się na tzw. trompach lub żagielkach (pendentywach); wewn. powierzchnia czaszy, zw. podniebieniem, bywa dzielona żebrami, kasetonami oraz zdobiona dekoracją malarską, rzeźbiarską lub mozaiką. K. o dużej wysokości składają się niekiedy z 2 czasz: zewn. i wewn. (tzw. k. podwójne). Najstarsze k. wznoszono z ciosów kamiennych przez nasuwanie na siebie kolejnych pierścieni k. (staroż. kultury egejskie i etruska); sztukę budowy k. rozwinęli Rzymianie, przejęła je potem architektura bizantyjska, ruska i islamska; często występowały w renesansie i baroku.
PAWILON, LATARNIA, ECZMIADZYN, KASETON, KAPITOL, ESKURIAL, LALIBELA, OCULUS, ETIOPSKA SZTUKA, ŻAGIELEK
- kopuła, przyglądać się błyszczącej...
- KOPUŁA LAWOWA, kopuła wulkaniczna
- KOPUŁA WULKANICZNA, .