(łac. humanus - ludzki, humanitas - ludzkość, człowieczeństwo)
zespół poglądów i postaw oraz wszelkich wartości, których punktem centralnym jest człowiek, jego godność, prawo do wolności, szczęścia i samorozwoju. Prąd umysłowy i kult. Odrodzenia narodził się we Włoszech w XIV w., a w XV i XVI w. rozprzestrzenił się w całej Europie. Nie był jednolity, ale wspólne było dla niego zainteresowanie człowiekiem, akcentowanie możliwości ludzkiego rozumu. Głoszone wówczas idee odzwierciedla myśl Terencjusza (ok. 190-159 p.n.e.) "Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce", które stało się maksymą humanistów. H. przeciwstawiał się średniowiecznej koncepcji człowieka (ascetyzm), hołdował idei rozwoju osobowości jednostki, upowszechniał zmysł krytyczny i zamiłowanie do rozwoju badań naukowych, głosił "szczęśliwą potęgę rozumu ludzkiego", krzewił ideały tolerancji, wolności, poszanowania godności ludzkiej. Na okres ten przypadają też narodziny nowożytnej myśli polit.