rodzaj władzy politycznej; przewaga interesów jednej grupy nad interesami innej grupy. Oznacza to, że istnieje faktyczne prawdopodobieństwo, że ten podmiot, który ma szczególną pozycję, osiągnie w sytuacji konfliktowej to, czego pragnie (np. dobra materialne, wiedzę). Od p.p. odróżnia się rządzenie, związane z przygotowaniem decyzji (np. eksperci, doradcy polityków), ich podejmowaniem (np. politycy pełniący funkcje prez., premierów, ministrów, posłów) oraz egzekwowaniem (np. prokuratorzy, policjanci). Rządzenie jest szczególną aktywnością w sferze decyzji, p.p. dot. sfery interesów, bez konieczności bezpośredniego angażowania się w codzienną działalność polit. Osoba (lub grupa) panująca nie musi działać, wystarczy, że zajmuje korzystniejszą pozycję (np. monarcha). W przypadku królowej W. Brytanii, wprawdzie ma szerokie uprawnienia, ale faktycznie nie odgrywa żadnej roli w wykonywaniu władzy państwowej (nie może być obecna nawet na posiedzeniach gabinetu), a jej uprawnienia władcze w zasadzie ograniczają się do podpisywania wszystkich skierowanych do niej ustaw. Nie ponosi też odpowiedzialności za akty prawne przez siebie wydawane, które mu-
szą podpisywać odpowiedni ministrowie ( kontrasygnata). We współ. społ. wprawdzie nie ma ostrego podziału na klasę panującą i podporządkowaną, każda jednostka może należeć do wielu organizacji (np. związków zawodowych, partii politycznej, stowarzyszeń), jednak istnienie zwierzchnictwa prowadzić musi do powstania grup konfliktowych. Nie oznacza to jednak, że nie istnieją kompromisy, które pozwolą osiągnąć stan równowagi interesów między tymi dwiema grupami.
- PANOWAĆ, SYNONIM: rządzić,...
- TECHNOKRATYZM, doktryny i teorie polityczne...
- ZAIBATSU, nazwa finansowej i przemysłowej...