doktryna i kierunek polityki ros. w XIX i na początku XX w., głosił potrzebę jedności ludów słowiańskich, ale pod panowaniem Rosji. Służyła interesom imperium ros., dążącego do poszerzenia wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej kosztem Turcji (Bułgaria) i Austro-Węgier (Chorwacja, Czechy, Polska). Przed I wojną świat. idee p. powróciły jako neoslawizm, akcentując równoprawną współpracę ludów słowiańskich, które wsparte o potęgę Rosji, mogłyby uzyskać jedność i wolność. P. służył też konsolidacji sił w obliczu pangermanizmu, szczególnie w jego krańcowej formie głoszonej przez Hitlera. P. zyskiwał więc poparcie tych sił polit. w poszczególnych krajach, które w Niemczech widziały główne zagrożenie swej tożsamości nar. W Polsce były to odłamy partii konserwatywnych oraz narodowi demokraci. Pogląd p. powrócił również
w latach 90. XX w., gdy odrodziły się niezależne partie polit. w krajach Europy Środk. Dotyczy to też Polski i ruchu narodowo-demokrat., choć ma to już inny charakter, przybierając kształt idei stawiającej na ścisłą współpracę całej Europy Środk.-Wsch. (a więc nie tylko słowiańskiej), lecz niekoniecznie Rosji.
- panslawizm, ruch polit. wywodzący...
- PANSLAWIZM, ruch ideowy, kulturalny...
- neoslawizm, ruch polit. i ideowy...