sposób podejmowania decyzji w ramach Unii Europejskiej. Kształtował się w ciągu rozwoju integracji europejskiej. Obejmuje 3 etapy - inicjatywę, opinię i decyzję. Biorą w nim udział instytucje UE: Komisja Europejska jako organ inicjujący, Parlament Europejski w wyznaczonych przez Traktat z Maastricht granicach i Rada Unii Europejskiej, która podejmuje ostateczną decyzję jako organ prawodawczy. 4 główne procedury procesu: konsultacja, zgoda, współpraca i współdecydowanie. Od chwili Jednolitego Aktu Europejskiego (1987) i po modyfikacjach wprowadzonych przez Traktat z Maastricht zaczął obowiązywać następujący mechanizm: Komisja wysuwa projekt z własnej inicjatywy, na wniosek Parlamentu lub Rady UE, która jednak nie może podjąć decyzji bez formalnego wniosku Komisji; wnioski trafiają do Rady UE, potem do doradczych komitetów oraz Parlamentu. Opinie Parlamentu oraz Komitetu Ekonomiczno-Społecznego są przekazywane Komisji, która może je uwzględnić. Projekty wracają do drugiego czytania do Rady UE i parlamentu, następnie trafiają do Rady, która podejmuje decyzje. Parlament może odrzucić projekt legislacyjny w zakresie: swobody przenoszenia się pracowników, wzajemnego uznawania dyplomów, ochrony środowiska, harmonizacji prawa niezbędnej do funkcjonowania wspólnego rynku sieci transeuropejskiej, edukacji, kult. i zdrowia publicznego. Jeśli Rada nie godzi się z decyzją Parlamentu, może jedynie doprowadzić do zwołania Komitetu Pojednawczego, ale w przypadku braku kompromisu - projekt upada. Osobną rolę pełni Rada Europejska, jako inspirator procesów integr., na podstawie jej dyrektyw Rada UE ma podejmować decyzje w zakresie polityki zagr. i bezpieczeństwa. Dalsze modyfikacje p. d. były rozważane w trakcie Konferencji Międzyrządowej, zakończonej podpisaniem Traktatu w Amsterdamie (1997). Jednak nie zdobyto się na przeprowadzenie zapowiadanych reform instytucjonalnych. Spór toczy się m.in. o całkowite lub bardzo szerokie odstąpienie od zasady jednomyślności na rzecz głosowania większościowego (biorąc pod uwagę liczbę ludności w krajach). Reforma p.d. w kierunku większej przejrzystości i efektywności działania jest niezbędna szczególnie w kontekście możliwego poszerzenia UE o nowych członków.
- proces decyzyjny, – cztery główne procedury...
- Jednolity Akt Europejski, – dokument przyjęty...
- Jednolity Akt Europejski, dokument przyjęty w...