porozumienie pokojowe zawarte w 1995 przez Serbię, Bośnię i Chorwację pod naciskiem USA, mające na celu zakończenie jugosłowiańskiej wojny. Na jego mocy powołano międzynar. siły zbrojne IFOR, liczące 60 tys. żołnierzy, rozdzielające walczące strony i umożliwiające stabilizację regionu oraz zabezpieczające terytorialne uzgodnienia z Dayton. Chorwacja odzyskała w 1996 wsch. Slawonię, jednak najistotniejsze decyzje dot. utworzenia nowego państwa Bośni i Hercegowiny, będącego luźną konfederacją Serbów (49%) z federacją Muzułmanów i Chorwatów (51%), ze szczątkowym wspólnym rządem, dwoma korytarzami łączącymi obie połówki republiki, z Mostarem podzielonym do chwili wyborów na część chorwacką i muzułmańską (mimo sukcesu Muzułmanów w wyborach Mostar jest daleki od prawdziwej jednolitości). Sarajewo pozostało niepodzielne, ale złożone z 9 autonomicznych dzielnic, ze wspólną radą miejską i rotacyjnym merem. Przeprowadzone 14 IX 1996 wybory na terytorium całego kraju, choć zamknęły oficjalnie proces budowy nowego państwa, nie zakończyły konfliktu. Gospodarka zaczęła funkcjonować, część uchodźców wróciła do domu, pod naciskiem państw Zachodu powstały jednolite przedstawicielstwa dypl. rep., ale faktycznie żadna z sił polit. reprezentujących trzy grupy narodowościowe nie jest zadowolona z postanowień Układu. Dążenia separatystyczne Chorwatów i Serbów są wyraźne, mniejszości nar. tak traktowane, iż dochodzi do ich masowej migracji na tereny zamieszkiwane przez odpowiadającą im większość. Pokój jest utrzymywany przez stacjonujące międzynar. siły (SFOR), milit.-polit. autorytet NATO.
- układ z Dayton, zawarty w 1995 pod presją...
- IZETBEGOVIĆ, Alija (1925-2003)
- BOŚNIA i HERCEGOWINA, państwo w płd. , na...