Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Płn. (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland), państwo w Europie Zach., położone na wyspach na Atlantyku, pow. 244 870 km2, ludność 58 mln, (w tym 80% Anglików, 9% Szkotów, 5% Walijczyków i 3% Irlandczyków z Północy, 2,5 mln cudzoziemców, z czego 2/3 to Irlandczycy; 5,5 mln grupę obywateli stanowią tzw. "nie-biali" (Hindusi, Pakistańczycy, Chińczycy). WB jest monarchią konstyt., dziedziczną. WB po latach imperialnej świetności przestała odgrywać rolę najmocniejszego mocarstwa wraz z końcem II wojny świat. Złożyło się na to wyczerpanie w obu wojnach, utrata kolonii, ale też trudności wewn., gosp. i narodowościowe związane z irlandzkim problemem. Kryzys ekon. został przełamany za premierostwa M. Thatcher. Korzystne wskaźniki utrzymały się w latach 90.
i WB pod rządami nowego gabinetu Partii Pracy T. Blaira zaczęła powracać do znaczącej pozycji. Doszło też do pierwszych pozytywnych sygnałów co do Irlandii Płn. (1997/98). Jednocześnie wzmogły się dyskusje na temat reformy systemu adm. i polit. kraju. Podważane jest istnienie monarchii, ale też jedności państwa. Szkoci i Walijczycy oczekują rosnącej autonomii, na co wyrażono zgodę w 1997, może to oznaczać drogę ku federacji, by zapobiec separatyzmowi i secesji. Polityka zagr. WB opierała się po II wojnie na tradycyjnych bliskich więziach ze Stanami Zjednoczonymi, krajami Commonwealth, zachowaniu maksymalnie niezależnej pozycji. Była członkiem założycielem ONZ i NATO oraz EFTA, którą traktowała jako alternatywę dla EWG. Od 1973 została członkiem Wspólnot Europejskich, z tym, iż sceptycznie odnosi się do idei przekształcania ich w strukturę ponadpaństwową. Podjęła decyzję
o pozostaniu poza unią walutową, krytycznie odnosi się do Unii Politycznej, nie uczestniczy w Układzie
z Schengen, podpisanie Traktatu z Maastricht uzależniła od zgody na jej ograniczony udział w unii gosp. i polityce społ. Kolejne rządy podtrzymują taką linię, choć w polityce Blaira jest widoczne większe zainteresowanie współdziałaniem z resztą państw kontynentu. Zob. też Wielkiej Brytanii system polityczny.
- Wielka Brytania, (Zjednoczone Królestwo...
- Wielka Brytania, pojechać do Wielkiej...
- Wielka Brytania, – Zjednoczone Królestwo...