jeden z najbardziej długotrwałych i krwawych konfliktów w powojennym świecie. Pierwszym jego etapem była wojna kolonialna w latach 1946-54. Po zakończeniu okupacji jap. przywódca partyzantki komunist. Ho Chi Minh proklamował w 1945 niepodległość. Spowodowało to interwencję Francji i kilkuletnią wojnę partyzancką. W 1951 klęskę ponieśli Wietnamczycy, mimo wsparcia Chin, w 1954 definitywną - Francuzi, mimo pomocy USA (pod Dien Bien Phu). Konferencja genewska zakończyła tę fazę konfliktu, dokonując podziału kraju wzdłuż 17 równoleżnika na Wietnam Płd. i Demokr. Rep. Wietnamu. Oba kraje różniły się jednak zasadniczo w swej polityce, komunist. DRW stawiała sobie za cel zjednoczenie kraju, Wietnam Pd. pozostający pod kontrolą polit. USA, był rządzony dyktatorsko, co wywołało niezadowolenie społ. i zrodziło w 1960 radykalną opozycję. Zbudowana przez nią armia wyzwoleńcza - Vietcong rozpoczęła wojnę partyzancką wspieraną z DRW. Stany Zjednoczone za prezydentury J.Kennedy'ego obaliły niepopularną dyktaturę Ngo Dinh Diema, jednak nie powstrzymało to już rozszerzającej się wojny domowej. W obawie przed przejściem całego Wietnamu na pozycje komunist., co mogłoby też wywołać podobne tendencje w całych Indochinach, prez. L. Johnson rozpoczął bombardowania Wietnamu Płn. Mimo bombardowań, używania broni chemicznej i biologicznej, przerzucania kolejnych oddziałów na teren walk Wietnamczycy zachowywali swe pozycje. Zaangażowanie ponad 500 tys. żołnierzy amer. wywołało natomiast protesty przeciw "brudnej wojnie" w samych Stanach Zjedn., straty były coraz większe (56 tys. zabitych, ponad 300 tys. rannych żołnierzy amer.), efekty znikome, wyjątkowe okrucieństwo zmagań przynosiło śmierć i kalectwo obu stronom (ogółem po stronie wietnamskiej śmierć poniosło ok. 500 tys. cywilów, ok. mln partyzantów i żołnierzy). Pierwsze paryskie rokowania pokojowe z 1968 zakończyły się fiaskiem, USA wznowiły więc bombardowania. Prez. G. Ford zadecydował jednak o przerwaniu wojny, podpisując w 1973 traktat z DRW i wycofując wojska amer. Po 2 latach skoordynowana ofensywa wojsk DRW oraz Vietcongu doprowadziła do zajęcia w 1975 Sajgonu i zjednoczenia państwa. Wietnam zaangażował się ponownie w działania zbrojne, wkraczając w 1978 do Kambodży i obalając Czerwonych Khmerów. Popierający ich Chińczycy zaatakowali granice Wietnamu (17 II-6 III 1979), nie podjęli natomiast ofensywy w głąb kraju. W.k. doprowadził do całkowitego wyniszczenia gosp. kraju, a późniejsza polityka, polegająca na próbie odgrywania mocarstwowej roli w regionie nie służyła odbudowie wewn. Dopiero w połowie lat 90. Wietnam zaczął odczuwać pozytywne zmiany w rozwoju społ. i postępie gosp.
- wojna wietnamska, wojna w latach 1965-73...
- zimna wojna, potoczne określenie...
- Indochiny, była jednostka adm.(...)