nuklid, centralna część atomu, której rozmiar jest rzędu 10-15 m. Wzór empiryczny na promień jądra ma postać: rj = r0 A1/3, gdzie r0 = 1,2 10-15 m, A - l i c z b a m a s o w a (suma protonów ineutronów). Promień jądra ma sens umowny, gdyż założenie, że j. a. ma kształt kulisty, nie zawsze jest słuszne (rozkład ładunku wjądrze ma wprzybliżeniu postać elipsoidy obrotowej). J. a. składa się znukleonów, tj. protonów ineutronów; protony mają ładunek dodatni, równy co do wartości bezwzględnej ładunkowi elektronu, zaś neutrony są elektrycznie obojętne. Powszechnie używa się symbolicznego oznaczenia j. a. wpostaci , gdzie: A - liczba masowa, Z - l i c z b a a t o m o w a (liczba protonów), N - liczba neutronów. Istnieją j. a., które mają ten sam ładunek (taką samą liczbę protonów), ale różnią się liczbą neutronów ( izotopy), taką samą liczbę masową, ale różną liczbę atomową ( izobary) oraz taką samą liczbę neutronów przy różnej liczbie protonów ( izotony). Jedną znajważniejszych wielkości charakteryzujących j. a. jest moment pędu jądra, który jest sumą wektorową momentów pędu wszystkich nukleonów: protony ineutrony mają własne momenty pędu ( spin) oraz orbitalny moment pędu. W zewnętrznym polu magnetycznym wektor momentu pędu jądra może się ustawiać tylko tak, aby jego rzut na kierunek pola magnetycznego był skwantowany, tj. przybierał tylko pewne dyskretne wartości. Mimo obecności ładunków jednoimiennych, j. a. nie rozpada się, co wskazuje na występowanie sił wzajemnego przyciągania między nukleonami, są to siły jądrowe ( oddziaływania silne). Suma energii sił jądrowych ienergii sił odpychania kulombowskiego protonów równa jest energii wiązania, którą można obliczyć na podstawie defektu masy (niedoboru masy). J. a. tzw. ciężkie, oliczbie protonów Z > 81 iA > 210, są nietrwałe iulegają naturalnemu rozpadowi ( promieniotwórczość naturalna). W przyrodzie brak jest tzw. transuranowców (o liczbie Z > 92 ), otrzymuje się je sztucznie. Rozważania teoretyczne nad właściwościami j. a. prowadzi się woparciu oodpowiednie modele: k r o p l o w y, p o w ł o-
k o w y i k o l e k t y w n y.
- JĄDRO ATOMOWE, centralna część ,...
- jądro, budowa jądra Ziemi,...
- JĄDRO ATOMOWE MAGICZNE, jądro atomowe, w którym...