centralna część atomu, skupiająca w sobie niemal całą jego masę, utworzona przez nukleony: protony naładowane dodatnio i neutrony nie wykazujące ładunków elektr., związane ze sobą siłami jądrowymi. Liczba protonów w jądrze nosi nazwę liczby atomowej (Z), a liczba wszystkich nukleonów - liczby masowej (A). Liczba neutronów w j.a. (N) wynosi N = A-Z. Jądro pierwiastka X o liczbach Z, A, N oznacza się: (np. jądro tlenu ). Atomy, których jądra wykazują tę samą liczbę atomową, lecz różną liczbę masową, są izotopami danego pierwiastka. J.a. charakteryzują ponadto: energia, całkowity moment pędu (spin), moment magnetyczny, elektryczny moment kwadropulowy. Najniższy z możliwych stan energetyczny j.a. nazywa się stanem podstawowym, stany pozostałe wzbudzonymi. Przejście j.a. do stanu wzbudzonego powodują m.in. przemiany promieniotwórcze i reakcje jądrowe. W przyrodzie istnieje ok. 300 trwałych j.a., znanych jest też ok. 1500 j.a. nietrwałych, z czego ok. 40 występuje w postaci naturalnej, pozostałe zaś wytwarzane są sztucznie w reakcjach jądrowych. J.a. nietrwałe ulegają samorzutnemu rozpadowi, zamieniając się w j.a. innych pierwiastków. Istnienie j.a. stwierdził doświadczalnie 1911 E. Rutherford wraz z H. Geigerem i E. Marsdenem.
- jądro atomowe, nuklid, centralna część...
- jądro, budowa jądra Ziemi,...
- JĄDRO ATOMOWE MAGICZNE, jądro atomowe, w którym...