Ekbatana
miasto w zach. Iranie, u podnóża masywu Alwand (Zagros); 273 tys. mieszk. (1999); przem. włókienniczy, skórzany, drzewny, spożywczy, ceramiczny, metalowy, tytoniowy; ważny ośr. wyrobu dywanów i rzemiosła artystycznego z miedzi; lotnisko; miasto znane już w starożytności pn. Ekbatana, wzmiankowane ok. 1100 p.n.e.; VII/VI w. p.n.e. stolica Medii; 550 zdobyty przez Cyrusa II Starszego, przeznaczony na letnią rezydencję Achemenidów; 330 p.n.e. zdobyty przez Aleksandra Wielkiego; od 226 n.e. rozwój gosp., pod władzą Sasanidów; 644 opanowany przez Arabów; 1055 przez Turków seldżuckich; 1220 przez Mongołów; XVI-XVIII w. upadek znaczenia; podczas I woj. świat. rejon walk ros.-tur.; 1918 opanowany przez W. Brytanię; od 1935 dzielił losy polityczne Iranu; zachowana wieża grobowcowa z epoki Seldżuków, mauzoleum Awicenny, zabytkowy cmentarz z II w. n.e. z symbolicznymi grobowcami Estery i Mardocheusza, mury antyczne opisane przez Herodota, pałac Artakserksesa II.
- MEDIA, (hist.)