miasto powiatowe w woj. dolnośląskim, w Kotlinie Kłodzkiej, nad Nysą Kłodzką; czeski gród Kladsko, leżący na szlaku z Pragi do Wrocławia, po raz pierwszy wzmiankowany 981; przejściowo pod panowaniem Piastów (2. poł. XI i 2. poł. XIII w.); w XIII w. zasiedlony przez ludność niem. (pn. Glatz), otrzymał prawa miejskie (magdeburskie); od XIV w. duży ośr. sukiennictwa, handlu i piwowarstwa; w XIV w. w klasztorze Kanoników Regularnych powstał jeden z najcenniejszych zabytków j. pol. Psałterz floriański; od poł. XVI w. własność Habsburgów (wraz z ziemią kłodzką); zniszczone podczas wojny 30-letniej, 1742 zdobyte przez króla prus. Fryderyka W.; przez kilka następnych dziesięcioleci rozbudowywane jako twierdza, 1807 skutecznie oparło się wojskom napoleońskim; w końcu XIX w. wyburzenie murów miejskich, rozbudowa, powstanie dużego węzła kolejowego; w czasie II woj. świat. obozy pracy i jenieckie (jeńcy belg., franc., radzieccy, włoscy, ludność Warszawy po powstaniu 1944); od 1945 w granicach Polski. 29 tys. mieszk. (2002); przem. spoż. (browar, wytwórnia win, przetwórnia owoców leśnych, zakłady mięsne, młyn), metalowy, drzewny, odzieżowy, węzeł kolejowy; ośr. turyst.; Muzeum Ziemi Kłodzkiej, Muzeum Geologiczne; późnogotycki kośc. Wniebowzięcia NMP (XIV-XVI w., przebudowany 1673-75 i 1727-29) z barokowym wnętrzem; barokowe kościoły: Franciszkanów (XVII-XVIII w., z klasztorem), Najśw. Sakramentu (XVIII w.), gotycki most (1390) na kanale z posągami późnobarokowymi; ratusz (XVI-XVIII w., przebudowany 1890) z wieżą (1653-54); kamienice (XVI-XVIII w.); na miejscu dawnego zamku twierdza bastionowa (1680-1702, rozbudowana XVIII w.) z ogromnym systemem wykutych w skale podziemnych korytarzy o łącznej dł. 40 km (nie do końca spenetrowanych, częściowo udostępnionych zwiedzającym).
KŁODZKA KOTLINA, NYSA KŁODZKA
- Kłodzko, mieszkanka Kłodzka,...
- Kłodzko, miasto wpd.-zach. Polsce...
- Kłodzka, Kotlina, obniżenie śródgórskie,...