miasto w woj. śląskim, powiat kłobucki; na skraju Obniżenia Liswarty i Wyż. Wieluńskiej, nad rz. Liswartą, na płn. zach. od Częstochowy; 4,6 tys. mieszk. (2002); siedziba gminy; przem. odzieżowy, wytwórnia pasz; prawa miejskie od XIV w. do 1875, przywrócone 1919; w XIII w. gród warowny, w XIV w. Kazimierz Wielki wzniósł tu zamek; wielka komora celna dawnej Polski, ośr. hutnictwa żelaza (kuźnice); w XVII w. produkcja blachy, drutów i broni; 1396-1793 starostwo niegrodowe; w czasie II wojny świat. zniszczone w 50%, odbudowane; kościół gotycki XV-XVII w., pozostałości obwarowań bastionowych z XVII w.
miejscowość w woj. śląskim, powiat częstochowski.