miasto w płn. Włoszech na Niz. Padańskiej; region Emilia-Romania; 179 tys. mieszk. (2001); przem. metalowy, chem., spoż., maszynowy; węzeł komunikacyjny; ośr. turystyczny; uniwersytet zał. 1175 r.; obserwatorium astronomiczne, słynna Biblioteka Estense i Galeria; w starożytności m. Etrusków; od 183 p.n.e. rzymska kolonia Mutina; IX w. do 1115 posiadłość biskupów; XII-XIII w. komuna miejska; od 1288 signoria rodu książąt d'Este; od 1598 ośr. niezależnego księstwa M. istniejącego do 1860 r., kiedy to wraz z Sardynią została włączona do Zjednoczonego Królestwa Włoch; podczas II woj. świat. silny ośr. ruchu oporu; zachowana romańska katedra z bogatym wystrojem rzeźbiarskim i dzwonnicą (Torre Ghirlandina z XIII-XV w.), renesansowy kościół S. Pietro, książęcy pałac z XVII w.
CAVOUR Camillo Benso di, EMILIA-ROMANIA, HABSBURSKO-LOTARYŃSKA DYNASTIA, FERRARI Enzo