miasto powiatowe w woj. kujawsko-pomorskim, przy wlocie Kanału Bydgoskiego do Noteci; w XI w. warownia na granicy Wielkopolski i Pomorza; 1113 zdobyta przez Bolesława III Krzywoustego; prawa miejskie 1299 (od XII w. siedziba kasztelana), do XVIII w. siedziba starostwa ziemi nakielskiej; 1772-1919 w zaborze pruskim; w XIX w. rozwój przem. związany z uruchomieniem Kanału Bydgoskiego (1774); od 1851 połączenie kolejowe z Berlinem; 19,7 tys. mieszk. (2002); regionalny węzeł komunikacyjny; przem. spoż. i elektromaszynowy; zespół szkół żeglugi śródlądowej; domy i spichlerze z XVIII/XIX w., Muzeum Ziemi Krajeńskiej (zbiory etnograficzne); stanowiska archeologiczne (dwa grodziska z X i XIII w.).
- TORUŃSKA KOTLINA, część środk.-wsch.(...)
- NOTEĆ, rzeka, prawobrzeżny...