(1085-1138)
książę pol., syn Władysława I Hermana z małżeństwa z Judytą czeską; 1103 pojął za żonę córkę księcia kijowskiego Świętopełka II Zbysławę, 1113 Salomeę, córkę hrabiego Henryka z Bergu; 1102 po podziale państwa otrzymał we władanie Małopolskę i Śląsk (jego przyrodni brat Zbigniew - Wielkopolskę i Mazowsze); 1106-08 odebrał bratu dzielnicę, pokonany Zbigniew udał się po pomoc do Niemiec i Czech; 1109 B. pokonał interweniujące wojska ces. Henryka V, samego zaś Zbigniewa, który wrócił 1110 do kraju, uwięził i oślepił; 1116 B. opanował Pomorze Gdańskie, 1121-22 Pomorze Zach.; 1117 stłumił bunt wojewody Skarbmira; 1129 zawarł sojusz z Danią; 1138, obawiając się agresji, złożył z Pomorza Zach. i Rugii hołd lenny ces. Lotarowi; przed śmiercią dokonał podziału kraju między synów: Śląsk jako dzielnica dziedziczna przypadł Władysławowi, mianowanemu także princepsem (zwierzchnim księciem); Bolesław Kędzierzawy otrzymał Mazowsze, Mieszko - Wielkopolskę, wdowa Salomea z małoletnim synem Henrykiem (piąty syn Kazimierz był pogrobowcem) - ziemię sieradzko-łęczycką; Małopolska z Krakowem stanowiła dzielnicę senioralną i miała przypadać każdorazowo princepsowi; podział ten zapoczątkował okres wojen między książętami i rozbicie dzielnicowe Polski.
- Bolesław III Krzywousty, (1085-1138)
- BOLESŁAW, Pochodzenia starosłowiańskiego,...
- testament Krzywoustego, ustawa sukcesyjna Bolesława...