węg. Temesvár
miasto w zach. Rumunii, w Siedmiogrodzie, nad rz. Bega (dopływ Cisy), ośr. adm. okręgu Timiş; zał. w XIII w. jako miasto węg. Temeszwar; 1552-1716 pod panowaniem tur., następnie w monarchii austr., od 1920 w Rumunii; 9 VIII 1849 klęska wojsk węg. Dowodzonych przez pol. gen. J. Bema przypieczętowała upadek rewolucji węg.; 16 XII 1989 miejsce krwawej pacyfikacji pokojowej demonstracji opozycji demokratycznej, co dało początek wystąpieniom przeciw władzy komunistycznej w całym kraju i faktycznie doprowadziło do upadku reżimu N. Ceauşescu; 314 tys. mieszk. (2003); przem. chem., elektrotechn., maszynowy, włók., skórzany, spoż. (gł. tytoniowy); węzeł drogowy i kolejowy, port lotniczy; ośr. szkolnictwa wyższego (m.in. od 1962 uniw.); obserwatorium astronom., Teatr Nar.; spora mniejszość węg.; liczne zabytki, m.in. zamek Hunedoreşti z XV-XIX w. (ob. muzeum Banatu), kilka kościołów katedralnych, ratusz, klasztor Franciszkanów, pałac biskupi, synagoga, budowle użyteczności publicznej - wszystko z XVIII w.