miasto powiatowe w woj. śląskim, na Płaskowyżu Rybnickim, nad Lesznicą, w Rybnickim Okręgu Węglowym; zał. 1257 jako Włodzisław; należało do książąt raciborskich, potem opolskich, 1532–1860 stol. państewka stanowego pod zwierzchnictwem Habsburgów, od 1742 w rękach Prus; udział mieszk. w powstaniach śląskich, po plebiscycie 1921 przyznany Polsce; 49,8 tys. mieszk. (2002); cztery kopalnie węgla kamiennego, koksownia, przem. koncentratów spoż., drzewny, materiałów bud.; węzeł kolejowy; sanatorium przeciwgruźlicze; kościół i klasztor pofranciszkański z XVII w., zamek z tego okresu (kilkakrotnie przebudowywany, ob. muzeum regionalne); zabytkowy układ urbanistyczny i domy z XVIII i XIX w.
POLSKA. WARUNKI NATURALNE. BOGACTWA MINERALNE, RYDUŁTOWY