rzeka w płn. części Rosji europejskiej; dł. 416 km; wypływa z jez. Łacza; uchodzi dwiema odnogami do Zat. Oneskiej M. Białego; zamarza na blisko pół roku; żeglowna odcinkami; charakterystyczny zmienny stan wód, sięgające wiosną i jesienią 7 m wezbrania; gł. dopływy: Wołoszka, Mosza, Kodina, Kiena, Koża; u ujścia leży m. i port Onega.
jezioro w Rosji, drugie pod względem wielkości w Europie (po jez. Ładoga); położone na wys. 33 m; pow. 9,7 tys. km2, głęb. do 127 m; silnie rozwinięta linia brzegowa (zatoki, półwyspy, wyspy - największe: Wielka Klimecka i Wielka Lelikowska); płn. brzeg skalisty, wysoki, płd. - niski i płaski; do O. uchodzą rz. Wytiegra, Wodła, Suna, wypływa rz. Swir; droga wodna z O. przez Kanał Biełomorsko-Bałtycki prowadzi do Wołgi, zaś w przeciwną stronę - do M. Białego; od ok. 1925 rejon zesłań więźniów polit. (łagry); gł. miasta nad O.: Pietrozawodsk, Kondopoga, Miedwieżjegorsk.
WSCHODNIOEUROPEJSKA NIZINA, PETROZAWODSK, SWIR, KARELSKA REPUBLIKA AUTONOMICZNA, BIAŁOMORSKO-BAŁTYCKI KANAŁ