rzeka w płn. Francji; dł. 245 km; wpada do Kanału La Manche; połączona kanałami z Oise i Skaldą; miejsce dwóch wielkich bitew podczas I woj. świat.; 1) VII–XI 1916 nieudana próba przełamania przez aliantów frontu niem. z użyciem po raz pierwszy czołgów; straty franc. i bryt. wyniosły ok. 800 tys. żołnierzy, niemieckie 540 tys.; 2) 21 III – 5 IV 1918 ofensywa niem. zmierzająca do przełamania oporu aliantów, nim przybędą im na pomoc oddziały amerykańskie; straty bryt. 160 tys. żołnierzy, franc. 80 tys., niem. 85 tys.; 3) 5 VI 1940 podczas najazdu na Francję niemieckie jednostki pancerne łatwo (w jeden dzień) przełamały franc. obronę nad Sommą.
AMIENS, PIKARDIA, SAINT-QUENTIN, ABBEVILLE, JOFFRE
- bitwa nad Sommą, bitwa w pn. Francji zaczęta...
- Flandria, kraina między Skaldą...
- GALLWITZ, Max von (1852-1937)