rzeka wAzji Środkowej, na terenie Uzbekistanu iTurkmenistanu. Powstaje zpołączenia dwóch rzek górskich Pamiru: Piandżu iWachszu; łączna dł. Piandżu iA.-d. ok. 2500 km. Źródła wPamirze, wdolnym biegu płynie pomiędzy pustyniami Kara-kum iKyzył-kum, gdzie nie otrzymuje żadnych dopływów na odcinku 1200 km; uchodzi deltą do Jez. Aralskiego, jednak wody docierają tam tylko wczasie lat zdużymi opadami. Część wód A.-d. została skierowana przez Kanał Karakumski na zach., do nawadniania pól wTurkmenistanie, co jest prawdopodobnie główną przyczyną poważnych problemów środowiskowych wdolnym biegu rzeki: wysychania Jez. Aralskiego, przesuszenia izasolenia gleb, kryzysu rolnictwa irybołówstwa.
- AMU-DARIA, staroż. Oksos
- BADACHSZAN, prowincja w płn.-wsch.(...)
- Kyzył-kum, pustynia wśrodk. Azji,...