(Pacyfik, Wielki, Ocean)
największy obszar wodny Ziemi, między Ameryką Pd. iPn. na wsch., Azją iAustralią na zach. oraz Antarktydą na pd.; pow. 179,7 mln km2, czyli ponad 1/3 całego globu; głęb. średnia 4028 m, głęb. maks. 11022 m wRowie Mariańskim wpobliżu wyspy Guam (najgłębsze miejsce na Ziemi); średnie zasolenie 34,9‰, największe wokolicach zwrotników, stopniowo zmniejsza się ku wyższym szerokościom geograficznym. Na zach. tworzy szereg przybrzeżnych mórz oddzielonych od pełnego oceanu łańcuchami wysp np. M. Tasmana, Koralowe, Południowochińskie, Wschodniochińskie, Japońskie, Ochockie, Beringa; wybrzeże Ameryki raczej wyrównane. Dowodem współczesnej aktywności tektonicznej są wyznaczające strefy subdukcji głębokie rowy oceaniczne wczęści zach. (m.in. Rów Kermadec, Tonga, Filipiński, Mariański, Bonin, Kurylsko-Kamczacki), pn. (Rów Aleucki) ina wsch. obrzeżu O. S. (Rów Środkowoamerykański iAtakamski), którym towarzyszą zjawiska wulkaniczne na sąsiednich wybrzeżach; liczne grzbiety podmorskie dzielą O. S. na szereg basenów (największe to Basen Północno-Wschodni iPołudniowopacyficzny). Duża liczba wysp różnego pochodzenia (kontynentalne, wulkaniczne ikoralowe) ołącznej pow. ok. 3,6 mln km2, zgromadzonych głównie wzach. części. Dobrze rozwinięta cyrkulacja wód wpostaci dwóch wielkich sytemów prądów oceanicznych: na pn. od równika kręgu prawoskrętnego (Prądy: Północnorównikowy, Kuro-siwo, Północnopacyficzny, Kalifornijski) ikręgu lewoskrętnego na półkuli pd. (Prądy: Południoworównikowy, Wschodnioaustralijski, Dryf Wiatrów Zachodnich iPeruwiański); pływy morskie oamplitudzie od poniżej 1 m wcentralnej części oceanu do ponad 11 m na M. Ochockim. Zlewisko O. S. jest stosunkowo małe (19,7 mln km2) istanowi zaledwie 1/3 zlewiska O. Atlantyckiego. Wstrefach kontaktu wód ciepłych izimnych występują duże populacje ryb; intensywne rybołówstwo wzdłuż wybrzeży azjatyckich ipółnocnoamerykańskich oraz uwybrzeży Peru. Ocean nazwany "spokojnym" przez F. Magellana, który jako pierwszy przepłynął go wpoprzek wlatach 1520-21.
- SPOKOJNY OCEAN, Pacyfik, Ocean Wielki...
- ocean, zmierzyć głębokość...
- spokojny, spokojny głos; spokojni...