(1815-98)
prus.-
-niem. mąż stanu, od 1862 premier i min. spraw zagr. Prus. Dążył do zjednoczenia Niemiec pod hegemonią Prus. Po zwycięskiej wojnie z Austrią (1866) i Francją (1870-71) doprowadził do zjednoczenia Niemiec. W 1879 zawarł porozumienie z Austro-Węgrami, w 1882 dołączyły do tego układu Włochy (trójprzymierze), w 1887 zawarł z Rosją tzw. traktat reasekuracyjny. W polityce wewn. prowadził walkę z opozycją katol. ( kulturkampf) i socjalistami. W latach 80. - chcąc pozyskać robotników - przeprowadził reformy społ., m.in. skrócenie czasu pracy. Wrogi Polakom, utrzymywał antypol. przymierze zaborców; w 1863 zawarł z Rosją porozumienie (konwencja Alvenslebena) skierowane przeciw powstaniu styczniowemu. W zaborze prus. kulturkampf przybrał również formę germanizacji, dążył do osłabienia polskości w państwie niem. Zob. też bismarckowska ustawa antysocjalistyczna, rugi pruskie; Komisja Kolonizacyjna.
- BISMARCK Otto, von, książę (1815-98)...
- OTTO, Pochodzenia starosaksońskiego,...
- UNIWERSYTET HUMBOLDTA W BERLINIE, Humboldt Universität...