rozpoczęta przez hitlerowskie Niemcy, które nie tylko nie pogodziły się z utratą ziem spowodowaną traktatem wersalskim, ale zgodnie z ideologią nazistowską pragnęły zdobyć dla swego narodu "przestrzeń życiową" oraz dominację w Europie. Gdy Polska odmówiła oddania im Gdańska i zgody na eksterytorialne połączenie z Prusami wsch., A. Hitler zapewniwszy sobie bezpieczeństwo ze strony ZSRR poprzez pakt Ribbentrop-Mołotow, nie zważając na gwarancje bryt. i sojusz pol.-franc. 1 IX 1939 uderzył na Polskę ( kampania wrześniowa). ZSRR 17 września pomógł Niemcom zlikwidować państwo pol.
Niemcy, aby zabezpieczyć się surowcowo i strategicznie przed mocarstwami Zachodu, podjęły 9 IV 1940 atak na Danię i Norwegię ( kampania norweska), których zdobycie i okupowanie dało im niezakłócony dostęp do szwedz. rudy żelaznej, kontrolę nad Bałtykiem, a zwłaszcza pn. Atlantykiem, co ułatwiło im wojnę z W. Brytanią ( bitwa o Atlantyk). 10 V 1940 Niemcy poprzez Holandię i Belgię zaatakowały Francję ( kampania francuska) i rozgromiwszy przy niewielkiej pomocy Włoch siły alianckie zmusiły Francuzów 22 VI 1940 do rozejmu. Pn. Francja dostała się pod okupację niem., w środk. powstało zależne od Niemców Państwo Francuskie ( Vichy). Wiosenno-letnia 1942 ofensywa Niemców na pd. ZSRR zaprowadziła ich aż do Kaukazu (21 VIII) i Stalingradu (1 IX), jednak tego kluczowego miasta nie udało się zdobyć, a zaczęta 19 XI 1942 radz. kontrofensywa doprowadziła w końcu (31 I-2 II 1943) do likwidacji zamkniętych w mieście Niemców. Był to zasadniczy przełom na froncie wsch. Tymczasem w XI 1942 wojska angloamerykańskie lądują we franc. Afryce Pn. Likwidacja sił Osi w Afryce pozwala na inwazję Sycylii (10 VII 1943), a potem Płw. Apenińskiego ( kampania włoska). Obalenie Mussoliniego (25 VII) i zawieszenie broni zawarte (3 IX) przez nowy rząd wł. nie zapobiegło jednak wejściu wojsk niem. na Płw. Apeniński, co zmusiło aliantów do jego mozolnego i długotrwałego (do 28 IV 1945!) - ze względu na ukształtowanie terenu - zdobywania. Na wsch. Niemcy próbowali odzyskać inicjatywę strategiczną bitwą na łuku kurskim (3 VII 1943), ale Armia Czerwona powstrzymawszy przeciwnika sama 13 VII 1943 przeszła do ofensywy i zaczęła wolno spychać Niemców na zach. wypierając ich do VII 1944 z Rosji. 6 VI 1944 alianci zach. podjęli dawno obiecywaną inwazję na pn. (wkrótce też pd.) Francji wyzwalając w VIII Paryż i dochodząc w IX do granic Niemiec. Zaczęta 6 VI 1944 następna wielka ofensywa radz., która doszła do Wisły, sprowokowała Polaków do rozpoczęcia powstania warszawskiego. Narastające wśród zwycięzców sprzeczności nie pozwoliły podpisać pokoju z Niemcami.
- DRUGA WOJNA ŚWIATOWA, .
- wojna, przeżyć wojnę, ostrzegać...
- WOJNA ŚWIATOWA II, konflikt zbrojny na terenie...