nazwa upowszechniona przez historiografię marksistowską na powstanie w Niderlandach. W tradycji niderl. określana jest mianem 80-letniej wojny o niepodległość (1568-1648) przeciw panowaniu hiszp. Konflikt w Niderlandach spowodowany został przez dążenie władców z dyn. Habsburgów, Karola V i Filipa II, do centralizacji państwa poprzez odsunięcie od władzy tradycyjnych instytucji stanowych, zwiększenie obciążenia podatkowego wynikającego z wzrastających kosztów wojen wł., ponadto w Niderlandach narastał konflikt rel. pomiędzy fanatycznie katol. władcami a protestanckimi (gł. zwolennikami Kalwina) poddanymi. Bezwzględny terror namiestnika Niderlandów księcia Alby (od 1567) doprowadził do wybuchu powstania ludowego patriotów niderl. ( gezowie). Próby wsparcia partyzantów przez regularną armię księcia Wilhelma Orańskiego (zw. Milczącym) zakończyły się klęską. Dopiero w 1572 gezowie morscy atakujący statki hiszp. zajęli miasteczko Briel. Spowodowało to wybuch powstania w innych miastach Niderlandów. Powstanie wykorzystał Wilhelm wydając manifest nawołujący do powstania antyhiszp.; księciu Albie udało się spacyfikować pd. Niderlandów. Brak ostatecznego zwycięstwa spowodował odwołanie Alby. Kolejni namiestnicy hiszp. usiłowali prowadzić politykę bardziej elastyczną. Holendrzy uzyskali poparcie Anglii i hugenotów franc. W 1577 Hiszpania wycofała na krótko wojska z Niderlandów. Wilhelm został ogłoszony "ojcem ojczyzny". Obawy katol. mieszczaństwa i szlachty na pd. przed fanatyzmem kalwińskim doprowadziły do podpisania unii w Arras (6 I 1579) uznającej króla Hiszpanii. W odpowiedzi 7 prowincji pn. zawiązało unię w Utrechcie (23 I 1579) tworząc zręby nowego państwa. Wojnę toczoną ze zmiennym szczęściem przerwał 12-letni rozejm w 1609, w którym Hiszpania de facto uznawała niepodległość Zjednoczonych Prowincji. W 1621 konflikt rozgorzał na nowo; zakończył go pokój westfalski w 1648, w którym Hiszpania już formalnie uznała nowe państwo.
- Ermitaż, Sankt Petersburg, największe muzeum świata.(...)
- PREZBITERIANIE, odłam , powstał w...
- FLANDRIA, flamandzkie Vlaanderen,...