wojny między Persją a Grecją spowodowane pers. planami podboju Płw. Bałkańskiego. Bezpośrednią przyczyną było poparcie udzielone przez Grecję (zwł. przez Ateny) buntującym się przeciw panowaniu pers. miastom jońskim ( Jonowie) w Azji Mniejszej (zwł. stłumionemu w 499 p.n.e. powstaniu w Milecie). Pierwsza pers. wyprawa miała miejsce w 492 p.n.e., jednak nie dotarła do samej Grecji osiągając Trację i Macedonię. W 490 p.n.e. Dariusz I Wielki wysłał armię, która wylądowała bezpośrednio w Attyce i tam została pokonana przez Ateńczyków dowodzonych przez Miltiadesa w bitwie pod Maratonem. W 480 p.n.e. ruszyła wielka wyprawa dowodzona osobiście przez pers. króla Kserksesa I. Grecy dowodzeni przez króla Sparty Leonidasa ponieśli klęskę w bitwie pod Termopilami. Jednocześnie toczyła się nie rozstrzygnięta bitwa morska, po której flota ateńska odpłynęła na wyspę Salaminę. Persowie zajęli środk. Grecję, jednak ponieśli klęskę z rąk sprzymierzonych Greków (gł. Ateńczyków) dowodzonych przez Temistoklesa w bitwie morskiej pod Salaminą 480 p.n.e. Kserkses I z resztką floty odpłynął, a jego armię lądową pod wodzą Mardoniusza Grecy pokonali w 479 p.n.e. w bitwie pod Platejami. W celu uwolnienia od Persów miast w Azji Mniejszej powołano Ateński Związek Morski. Po długotrwałych walkach cel osiągnięto, ostatecznie zawierając pokój w Suzie w 448.
- PERSKIE WOJNY, (500-449 p.n.e.)
- PERSKI, Ludwik (1912-93)
- wojny w Zatoce Perskiej, konflikty pomiędzy krajami...