(monitor, CRT)
1. monitor ekranowy, podstawowe urzadzenie wyjsciowe komputera ogólnego przeznaczenia; 2. prosty system operacyjny nadzorujacy wykonywanie zadan, najczesciej w trybie wsadowym; 3. mechanizm synchronizacji procesów zaproponowany niezaleznie przez P. Brincha-Hansena i C.A.R. Hoare'a w poczatku lat siedemdziesiatych XX w. M. reprezentuje typ danych, którego operacje podlegaja automatycznie wzajemnemu wylaczaniu. Skladnia monitora przybiera postac: Uzytkownik m. moze oddzialywac na chronione (o synchronizowanym dostepie) zmienne lokalne w m. tylko za posrednictwem procedur zadeklarowanych jako wejsciowe (entry). Konstrukcja monitora gwarantuje, ze w jego wnetrzu w danym czasie moze byc aktywny tylko jeden proces. Zob. tez semafor, nadzorca.