niewielka jednostka osadnicza o zabudowie przeważnie zagrodowej, której przeważająca część mieszkańców utrzymuje się z pracy w rolnictwie; początki kształtowania się wsi związane są z rozpoczęciem uprawy roli i sięgają epoki wspólnoty pierwotnej; wykształciły się następujące przestrzenne typy w.: okolnica (niewielka w. o działkach zagrodowych rozłożonych wachlarzowato wokół placu ze studnią lub stawem; zanikająca), owalnica (w. o kształcie wrzeciona, dł. 0,5-2 km, z zabudową tworzącą dwie łukowate linie otaczające plac o owalnym, wydłużonym zarysie), ulicówka (zabudowa w dwóch zwartych rzędach po obu stronach gł. drogi oraz o przypadkowym układzie dróg bocznych i pól; najbardziej rozpowszechniony typ w.), łańcuchówka (zabudowa luźno rozciągnięta po obu stronach gł. drogi, z polami o kształcie wydłużonych równoległych do siebie pasm, prostopadłych do drogi), rzędówka (b. długa wieś o zabudowie regularnie rozmieszczonej po obu stronach jedynej, prostej drogi; z polami po jednej lub obu jej stronach, w formie prostopadłych do drogi pasów), szeregówka (regularna zabudowa wzdłuż dróg wewn., prostopadłych do drogi gł.; regularny układ pól biegnących prostopadle do dróg wewnętrznych), wielodrożnica (duża w. o kilku drogach w układzie nieregularnym i o zabudowie zwartej lub luźnej, związanej z tymi drogami), widlica (zwarta zabudowa wzdłuż dwóch dróg rozwidlających się w kształcie litery Y, niekiedy połączonych przecznicą). W zależności od stopnia skupienia zabudowy rozróżnia się w. skupioną, w której działki zagrodowe tworzą obszar ciągły oraz w. rozproszoną o luźnym układzie działek zagrodowych i dużych odległościach między budynkami lub ich zespołami.
WIEŚ
Inne
ZASADŹCA, OSIEDLE, LUDOWE ZESPOŁY SPORTOWE, ULICÓWKA, ZESPÓŁ ZABYTKOWY, LOKACJA, LUDOWA LITERATURA