(hist.)
w dawnej Polsce (od XIII w.) zakładanie wsi lub miast (zwykle na prawie niem.), połączone z prowadzeniem niwowego układu pól i regularnej zabudowy; później też przenoszenie istniejących wsi z prawa pol. na niem.; wzór prawno-organizacyjny stanowił początkowo Magdeburg (dla Śląska, Mało- i Wielkopolski) oraz Lubeka (dla Pomorza Zach.).