maszyna cyfrowa
urządzenie elektroniczne do automatycznego przechowywania, odszukiwania i przetwarzania informacji (danych); dane są przedstawiane za pomocą zakodowanych liczb; działanie k. polega na realizacji zapisanych w jego pamięci programów, które można zmieniać w zależności od zadań stawianych k.; gł. części składowe: procesor, pamięć operacyjna, urządzenia peryferyjne (klawiatura, monitor, drukarka, skaner, dyski magnetyczne i optyczne, joystick, mysz, ploter itp.); w zależności od konstrukcji i mocy (szybkości wykonywania operacji) k. dzieli się na superkomputery, duże k., minikomputery i mikrokomputery (k. osobiste); ideę k. stworzył w XIX w. Ch. Babbage, zrealizował w praktyce 1944 H. Aiken; nieco wcześniej podobną maszynę skonstruował Niemiec K. Zuse; pierwszą całkowicie elektroniczną maszyną cyfrową był ENIAC (1946), zawierający 18 tys. lamp elektronowych i ok. tysiąc razy szybszy od maszyny Aikena; 1959 zastapienie w k. lamp elektronowych tranzystorami, 1965 wprowadzenie układów scalonych, 1975 - układów scalonych wielkiej skali integracji, lata 80. - upowszechnienie k. poprzez tanie k. osobiste (IBM, Macintosh), lata - 90. miniaturyzacja, a zarazem wzrost mocy obliczeniowych; 2002 najw. komputer świata zw. Earth Simulator (zajmujący się obliczeniami meteorologicznymi) znajdował się w Jokohamie; posiada 5120 procesorów, może wykonać 36 bln operacji na sekundę, zajmuje wnętrze wielkości lotniczego hangaru; Amerykanie zapowiadają na rok 2004 wybudowanie przez IBM dwóch superkomputerów zdolnych do przeprowadzenia 100 bln operacji na sekundę.