(arch.)
świątynia chrześcijańska, w węższym znaczeniu obiekt dostosowany do potrzeb liturgicznych wyznania rzymskokatolickiego. Wyróżnia się: bazyliki (k. o specjalnych przywilejach papieskich), katedry (k. biskupie), kolegiaty (k. przy których istnieje kapituła kanoników), k. parafialne (gł. świątynie gmin kościelnych, czyli parafii, z siedzibą proboszcza), k. filialne (mniejsze, zależne od k. parafialnego), k. farne (tzw. fary - dawniej gł. k. miejskie pod opieką bractw cechowych) oraz k. klasztorne, zamkowe, pałacowe, szpitalne i cmentarne. W zależności od rozwiązania przestrzennego rozróżnia się k. o układach centralnych (centralna budowla) i o układach podłużnych: halowe, jedno- lub wielonawowe (bazyliki); rzadziej występują k. salowe, w których nawa i prezbiterium mają taką samą wysokość i szerokość i są przekryte wspólnym stropem lub sklepieniem. Zasadniczymi częściami k. jako budowli są: nawa (od 1 do 5), transept, prezbiterium (zw. też chórem, część k. przeznaczona dla duchownych), absyda (ją i prezbiterium przeważnie orientowano dawniej na wsch.), przedsionek zw. kruchtą, nad nim często mieści się chór muzyczny; do naw, czasem także do prezbiterium, przylegają kaplice; większe k. mają w podziemiach kryptę; przy prezbiterium znajduje się pomieszczenie dla kapłanów przygotowujących się do nabożeństwa, zw. zakrystią, często też skład przedmiotów liturgicznych i skarbiec; składowymi częściami k. mogą też być wieże, dzwonnice, sygnaturki, empory. Tradycyjnymi elementami wyposażenia wnętrz k. są: ołtarz gł. (zazw. z relikwiami patrona) i ołtarze boczne, ew. stalle i tron biskupi (w katedrze), konfesjonały, ambona, chrzcielnica (w jednej z kaplic), kropielnica (w kruchcie, w pobliżu wejścia), ławki dla wiernych; w zakrystii lawaterz, szafy i komody. Przed oddaniem k. do celów kultowych odbywa się tzw. konsekracja kościoła, czyli uroczyste poświęcenie.