INDONEZJI I MALAJSKA LITERATURA

literatura tworzona w językach indonezyjskich. Od IX w. powstaje na Jawie lit. w języku kawi; tematy czerpane z lit. indyjskiej (IX-X w. przeróbki Ramajany, m.in. dla teatru cieni oraz X-XII w. Mahabharaty); gł. dziełem poetyckim w j. kawi jest Nagarakretagama Prapantji (1365) stanowiąca swoistą kronikę wydarzeń w państwie Majapahit. W XIII w. zaznacza się wpływ islamu. Lit. w j. malajskim od XV w. rozwijała się gł. za pośrednictwem przekazów ustnych; jako lit. pisana w alfabecie arabskim (XVI-XIX w.); prozę reprezentują kroniki (hikajaty), zbiory anonimowych opowiadań o rodach królewskich; typową formą poetycką był pantun; okres dawnej lit. kończy twórczość Abdullaha ibn Abdulkadira Munsji. W XIX w. pod patronatem władz holenderskich powstała agencja przekładów i adaptacji lit. europejskich, która roztoczyła mecenat nad pisarzami malajskimi, którzy zerwali z tradycją, wprowadzając tematykę współczesną i nowe gatunki literackie; pojawiła się prasa w języku malajskim oraz pierwsze powieści współczesne (Nur Sutan Iskandar, M. Rusli, Suton Takdir Alisjabhana); 1928 pojawia się sformułowane przez Muhammada Jamina hasło: jeden naród, jeden lud, jeden język (bahasa indonesia); 1933 wokół pisma "Pudjangga Baru" powstaje grupa lit., skupiająca takich pisarzy, jak A. Hamzah, A. Pané; w okresie okupacji japońskiej działa formacja "pokolenie 45" (Angkatan 45) o wyraźnie społecznych i radykalnych zainteresowaniach (Ch. Anwar, R. Apin, Idrus); poza nią pozostają A. Sani, P.A. Toer, A.K. Miharadża; 1950 powstała grupa "pokolenie 50" (Asas 50), głosząca hasła sztuki utylitarnej (S. Samad, A. Usman); Instytut Kultury Ludowej (LEKRA) promował zaś sztukę utrzymaną w konwencji realistycznej; tendencja ta była rezultatem wpływu lit. chińskiej i - pośrednio - radzieckiej; obecnie dochodzi do głosu młodsze pokolenie twórców, podejmujących eksperymenty formalne, gł. w poezji; z drugiej strony rozwija się nurt lit. nawiązującej do tradycji rodzimej.